Veľký Sokol – najważniejsze informacje o wąwozie
Veľký Sokol to wąwóz położony w zachodniej części płaskowyżu Glac w Parku Narodowym Słowacki Raj. Rozciąga się on z północnego zachodu na południowy wschód i jest najdłuższym wąwozem w parku – mierzy bowiem 5,5 km długości. Veľký Sokol uważany jest również za najbardziej dziki i eksponowany wąwóz w Słowackim Raju. Przejście przez wąwóz Veľký Sokol to prawdziwa górska przygoda. Jako że nie sąsiaduje ze słowackimi centrami turystycznymi, stanowi prawdziwą enklawę spokoju. Jeśli chcesz uciec od tłumów, to miejsce powinno być dla ciebie odpowiednie.
Szlak wiedzie wśród potężnych wapiennych ścian skalnych, sięgających miejscami nawet 300 metrów wysokości. Po drodze napotkamy malownicze kaskady i wodospady – Małe i Wielkie Kaskady oraz Mały i Wielki Wodospad. Każdy zakątek wąwozu ma swój unikalny urok.
Ochrona przyrody w wąwozie Veľký Sokol
Wąwóz Veľký Sokol to prawdziwa perła słowackiej przyrody, objęta najwyższym stopniem ochrony. Ten niezwykły zakątek stanowi bezpieczne schronienie dla wielu rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt oraz roślin. Przemierzając szlak przez wąwóz, warto więc zwolnić kroku i uważnie obserwować otoczenie. Nigdy nie wiadomo, jakie fascynujące stworzenie lub roślina mogą czaić się tuż za zakrętem. Pamiętajmy jednak, by szanować przyrodę i nie zakłócać spokoju mieszkańców tego niezwykłego miejsca. Tylko dzięki odpowiedzialnej turystyce i rygorystycznej ochronie, Veľký Sokol pozostanie dziką ostoją na długie lata.
Legenda o nazwie wąwozu
Nazwa Veľký Sokol, czyli Wielki Sokół, ma swoje korzenie w lokalnych legendach. Jedna z nich mówi o żonie węglarza, która poszła zanieść mężowi obiad. Miała ze sobą również ich maleńkie dziecko. Gdy położyła niemowlę na trawie, nagle nadleciał ogromny sokół i je porwał. Podobno kości tego dziecka wciąż spoczywają gdzieś na niedostępnych skałach wąwozu. Inna wersja legendy głosi, że patrząc z wysokich grzbietów otaczających wąwóz, jego kształt przypomina lecącego sokoła.
Jak dojechać do wąwozu Veľký Sokol?
Najlepszym punktem wypadowym do wąwozu Veľký Sokol jest miejscowość Piecky – Píla. To właśnie tam znajduje się najbliższy parking, z którego dotrzemy do szlaku. Alternatywnie, można rozpocząć wędrówkę z miejscowości Podlesok, położonej w północnej części Słowackiego Raju:
- jeśli zdecydujemy się na start z Piecky – Píla, czeka nas około 25-minutowy spacer zielonym szlakiem do rozdroża Sokol. To właśnie tam zaczyna się żółty szlak prowadzący przez wąwóz Veľký Sokol. Droga z parkingu jest dość łatwa i przyjemna, wiodąc przez las.
- startując z Podlesoka, należy kierować się zielonym szlakiem turystycznym do wspomnianego wcześniej rozdroża. Trasa ta jest nieco dłuższa i bardziej wymagająca niż z Piecky – Píla. Po dotarciu do rozdroża dalej idziemy już żółtym szlakiem przez wąwóz.
Veľký Sokol – parking, cena postoju
Zmotoryzowani turyści, chcący udać się na zwiedzanie wąwozu Veľký Sokol, mogą skorzystać z płatnego parkingu w miejscowości Píla. To najbliższy punkt, z którego dotrzemy do szlaku. Alternatywnym miejscem postojowym jest parking Podlesok. Cena postoju nie jest wygórowana. Za cały dzień płaci się 5,00 €.
Opis szlaku przez wąwóz Veľký Sokol
Szlak przez wąwóz Veľký Sokol oznaczony jest kolorem żółtym. Ważna informacja – trasa dostępna jest tylko w jednym kierunku, pod prąd potoku. Nie można iść wąwozem w dół. Cała trasa liczy 5,5 km długości i pokonuje przewyższenie 305 metrów. Przejście zajmuje około 2,5 godzin. Szlak rozpoczyna się przy rozdrożu Sokol, leśniczówka. Początkowo wiedzie szerszą ścieżką przez las, by po chwili zmienić się w wąską i skalistą perć. Latem okolica porośnięta jest bujną roślinnością. Idąc, kilkukrotnie przekraczamy potok po drewnianych kładkach.
Po około godzinie marszu docieramy do części wąwozu zwanej Kamenné vráta. To tutaj ściany skalne osiągają imponującą wysokość 300 metrów. Widoki zapierają dech w piersiach. W tym miejscu czekają nas pierwsze techniczne wyzwania – pionowe drabinki i metalowe platformy. Ostatni odcinek szlaku to najtrudniejsza część – strome podejścia ubezpieczone łańcuchami, mostki nad przepaściami, przejścia po drabinkach. Widoki rekompensują jednak trudy wędrówki. Szlak kończy się przy drodze Glacka cesta, na wysokości 899 m n.p.m.
Jak przygotować się do zwiedzania wąwozu Veľký Sokol?
Veľký Sokol to wymagający szlak, dlatego przed wyruszeniem warto odpowiednio się przygotować. Przede wszystkim, należy zadbać o właściwe obuwie – najlepiej sprawdzą się wysokie, trekkingowe buty za kostkę, na przyczepnej podeszwie. Warto też spakować zapasową parę skarpet na zmianę. Warunki w wąwozie mogą być zmienne, zależnie od pory roku i aktualnej pogody. Latem przyda się lekka, przewiewna odzież, chroniąca przed słońcem. Wiosną i jesienią warto mieć ze sobą nieprzemakalną kurtkę. Zimą z kolei może wystąpić oblodzenie, wtedy niezbędne będą raki. Potrzebny sprzęt kupisz w sklepie Decathlon.
Niezależnie od pory roku, w plecaku powinien znaleźć się zapas wody i przekąski, a także apteczka i krem z filtrem UV. Wąwóz miejscami jest dość eksponowany, dlatego osoby z lękiem wysokości mogą czuć się niekomfortowo. Warto to wziąć pod uwagę, planując wycieczkę.
Historia wąwozu Veľký Sokol
Veľký Sokol został odkryty stosunkowo niedawno, bo pod koniec XIX wieku. W sierpniu 1898 roku jako pierwsi przeszli go członkowie zespołu Martina Rótha, poszukujący w okolicy moldawitów. Już następnego dnia podjęto decyzję o udostępnieniu wąwozu turystom. Miesiąc później odbyło się drugie przejście, podczas którego eksploratorzy dotarli do najwyższej części wąwozu. Ostatni, a zarazem najpiękniejszy odcinek nazwano później Rothową Roklą, na cześć Martina Rótha, który jako pierwszy przeszedł cały Veľký Sokol.
W 1899 roku, z pomocą wojska, zbudowano ścieżkę z leśniczówki na Glacy do wąwozu Veľký Sokol. Od tego czasu to niezwykłe miejsce przyciąga rzesze turystów spragnionych kontaktu z dziką przyrodą i górskimi krajobrazami.
Ile kosztuje wejście do wąwozu Veľký Sokol?
Wstęp do Parku Narodowego Słowacki Raj, a tym samym do wąwozu Veľký Sokol, jest płatny. Ceny różnią się w zależności od wieku odwiedzających. Osoby dorosłe zapłacą 3,00 euro, dzieci od 6 do 15 lat oraz seniorzy powyżej 64 roku życia – 2 euro. Bilety wstępu można nabyć w kasach biletowych, punktach informacji turystycznej lub przy wejściach na szlaki. Warto przygotować odliczoną kwotę, ponieważ nie zawsze jest możliwość płatności kartą. Opłata za wstęp przeznaczana jest na ochronę przyrody i utrzymanie infrastruktury turystycznej w parku.
Musisz zwiedzić Veľký Sokol
Wąwóz Veľký Sokol to miejsce, które z pewnością zachwyci każdego miłośnika dzikiej przyrody i górskich krajobrazów. To nie tylko najdłuższy i najbardziej ekspozycyjny wąwóz w Słowackim Raju, ale także niezwykła ostoja rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Przejście przez Veľký Sokol to prawdziwa przygoda, pełna zapierających dech w piersiach widoków, technicznych wyzwań i niezapomnianych wrażeń. To szansa na bliski kontakt z naturą w jej najczystszej postaci, z dala od zgiełku cywilizacji.
Jednak by w pełni docenić piękno tego miejsca, trzeba też pamiętać o jego kruchości i wyjątkowości. Każdy z nas, przemierzając szlak przez wąwóz, staje się po trosze strażnikiem tego przyrodniczego skarbu. Od naszej postawy i szacunku dla natury zależy, czy Veľký Sokol pozostanie dzikim i nieskazitelnym zakątkiem dla przyszłych pokoleń. Zatem ruszając na szlak, zabierzmy ze sobą nie tylko plecak i wygodne buty, ale także wrażliwość na otaczające nas piękno i świadomość, że jesteśmy tu tylko gośćmi. Gośćmi, którzy powinni pozostawić po sobie jedynie ślady stóp na ścieżce, a w zamian zabrać niezapomniane wspomnienia i głębszy podziw dla potęgi natury.
Fot. główna: Jerzy Opioła via Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
Może Cię także zainteresować:
- Słowacki Raj – najpiękniejsze szlaki, dojazd, atrakcje
- Wąwóz Edmunda – poznaj jedną z największych atrakcji Czeskiej Szwajcarii
- Przełom Hornadu w Słowackim Raju – najważniejsze informacje, opis szlaku
- Wąwóz Homole w Pieninach – rezerwat, który trzeba zobaczyć
- Kozica tatrzańska – co wiemy o symbolu Tatrzańskiego Parku Narodowego?
