Położenie i charakterystyka Doliny Bolechowickiej
Dolina Bolechowicka stanowi jeden z najcenniejszych przyrodniczo obszarów Małopolski, położony na Wyżynie Olkuskiej między miejscowościami Karniowice i Bolechowice. Ten malowniczy wąwóz, znajdujący się około 15 kilometrów od Krakowa, wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Dolina należy do najkrótszych podkrakowskich dolinek – jej długość wynosi zaledwie 1,5 kilometra. Najbardziej charakterystycznym elementem jest monumentalna Brama Bolechowicka, składająca się z dwóch wapiennych skał – Filara Abazego po stronie wschodniej oraz Filara Pokutników po stronie zachodniej.
Przed i za Bramą Bolechowicką rozciągają się malownicze łąki, idealne do odpoczynku. W głębi dolina zwęża się, tworząc zalesiony wąwóz. Dnem płynie potok Bolechówka, zasilany przez krasowe źródło będące pomnikiem przyrody. Szczególną atrakcją jest dwustopniowy wodospad, znajdujący się kilkaset metrów od Bramy Bolechowickiej.
Dolina powstała w okresie jury w płytkim morzu. Jej podłoże tworzą głównie wapienie rafopodobne z domieszką wapieni okruchowych. Obszar znajduje się w strefie przyuskokowej, która oddziela Wyżynę Olkuską od Rowu Krzeszowickiego. Zbocza doliny pokrywają różnorodne zbiorowiska roślinne. W dolnej części dominują lasy grądowe, wyżej występuje bór mieszany z przewagą sosny zwyczajnej i dębu bezszypułkowego. Na pozbawionych drzew, stromych zboczach doliny występują ciepłolubne zbiorowiska roślinne, przystosowane do życia w suchym i nasłonecznionym środowisku.
Rezerwat przyrody Wąwóz Bolechowicki
W 1968 roku Dolinę Bolechowicką – a dokładnie jej część – objęto ochroną rezerwatową. Rezerwat Wąwóz Bolechowicki obejmuje dolną część Doliny Bolechowickiej, zajmując powierzchnię 22,44 hektara. Szczególnej ochronie w rezerwacie podlegają wapienne formacje skalne z Bramą Bolechowicką, system jaskiń oraz unikatowe zbiorowiska roślinne. Na terenie rezerwatu występują naturalne i półnaturalne ekosystemy, w tym łęg olszowy, grąd, las mieszany oraz murawy naskalne i zarośla kserotermiczne.
W 2008 roku obszar rezerwatu włączono do międzynarodowego programu ochrony przyrody Natura 2000, uznając go za ważny teren ochrony siedlisk naturalnych pod nazwą „Dolinki Jurajskie”. Wspinaczka skałkowa jest dozwolona pod warunkiem korzystania przez wspinaczy wyłącznie z istniejących punktów asekuracyjnych na skałkach.
Żółty szlak turystyczny – pieszo przez Dolinę Bolechowicką
Żółty szlak turystyczny prowadzi przez malowniczą Dolinę Bolechowicką w kierunku północno-wschodnim, łącząc obszar z Jaskinią Wierzchowską Górną oraz Ojcowskim Parkiem Narodowym. Wejście do doliny znajduje się przy wspomnianej wcześniej skale, jaką jest Brama Bolechowicka. Trasa wiedzie leśną ścieżką wzdłuż potoku Bolechówka, gdzie główną atrakcją jest unikatowy dwustopniowy wodospad. Intensywność przepływu wody zmienia się w zależności od warunków atmosferycznych – od delikatnej strużki w okresach suszy po wartki nurt po opadach.
Szczególnie malowniczy charakter szlak przybiera wczesną wiosną, gdy promienie słoneczne przenikają przez bezlistne korony drzew, wydobywając z poszycia kwitnące przylaszczki. Wędrówka żółtym szlakiem pozwala na dokładne poznanie wszystkich walorów przyrodniczych rezerwatu, od monumentalnej Bramy Bolechowickiej po zaciszne zakątki leśnego wąwozu.
Jak się przygotować do spaceru Doliną Bolechowicką?
Przygotowanie do spaceru Doliną Bolechowicką wymaga uwzględnienia kilku istotnych aspektów:
- optymalny czas na zwiedzanie przypada wiosną, gdy bezlistne korony drzew przepuszczają promienie słońca, a dno doliny pokrywa się kwitnącymi przylaszczkami;
- na trasę należy przeznaczyć około godziny, pokonując dystans 2,4 kilometra z przewyższeniem 94 metrów;
- ze względu na charakter ścieżki, która kilkukrotnie przecina niewielki potok Bolechówka, warto założyć wygodne, wodoodporne obuwie, szczególnie po opadach deszczu. Odpowiednie modele znajdziesz na przykład w sklepie Decathlon.
Ponieważ na trasie znajduje się tylko jedna zadaszona altana ze stolikiem przy wejściu do doliny, wskazane jest zabranie prowiantu i wody. Osoby planujące spacer z małymi dziećmi powinny zrezygnować z wózka, gdyż wąska, kamienista ścieżka uniemożliwia jego użycie. Najlepiej zaplanować wizytę w godzinach porannych, by uniknąć tłoku, szczególnie w rejonie popularnej Bramy Bolechowickiej.
Jak dojechać do Doliny Bolechowickiej?
Do Doliny Bolechowickiej można dotrzeć na kilka sposobów:
- najszybszy dojazd samochodem z Krakowa prowadzi przez Bronowice i Brzezie, zajmując około 14 minut z Ronda Ofiar Katynia. Dla zmotoryzowanych przygotowano dwa bezpłatne parkingi – pierwszy w centrum Bolechowic przy kościele, drugi w Karniowicach. Punktem orientacyjnym jest krzyż milenijny. Wzniesienie, na którym go ustawiono to znakomity punkt widokowy na okolicę;
- osoby korzystające z komunikacji miejskiej mogą wybrać dojazd MPK, czyli autobus linii 248 i 268 odjeżdżający z pętli Bronowice Małe. Podróż komunikacją miejską ze śródmieścia Krakowa do doliny zajmuje niespełna pół godziny. Z przystanku w Bolechowicach do wejścia do doliny prowadzi krótki, 20-minutowy spacer. Alternatywną opcją jest wysiadanie w Karniowicach, skąd można dojść do doliny żółtym szlakiem turystycznym.
Dolina Bolechowicka stanowi doskonały przykład harmonijnego połączenia walorów przyrodniczych z możliwościami aktywnego wypoczynku. Ten malowniczy rezerwat, mimo niewielkich rozmiarów, oferuje różnorodne atrakcje – od wspinaczki skałkowej po obserwacje rzadkich gatunków roślin. Szczególną wartość stanowi unikatowa budowa geologiczna terenu oraz system jaskiń, czyniąc dolinę cennym obiektem badań naukowych. Wąwóz Bolechowicki pozostaje jednym z najlepiej zachowanych przykładów jurajskiego krajobrazu w okolicach Krakowa.
Fot. główna: Brama Bolechowicka – wejście do Doliny Bolechowickiej (Jerzy Opioła – Wikipedia, CC BY-SA 3.0)
Może Cię także zainteresować:
- Dolina Kluczwody – położenie, park krajobrazowy, atrakcje
- Dolina Kobylańska – jedna z najpiękniejszych Dolinek Krakowskich
- Dolina Mnikowska – szlak, dojazd, parking
- Dolina Białego Potoku – niedostępna dla turystów perła tatrzańskiej przyrody
- Dolina Będkowska – na szlaku pereł krasowych