Raki a raczki – odwieczny dylemat górołaza. Rozwiewamy wątpliwości!

Raki a raczki – podstawowe różnice w budowie

Co wybrać: raki czy raczki? Na pierwszy rzut oka oba rodzaje sprzętu służą temu samemu – zwiększeniu przyczepności na śliskiej nawierzchni. Diabeł, jak zwykle, tkwi w szczegółach konstrukcyjnych. 

• Raczki to elastyczny system składający się z gumowej lub silikonowej obręczy i połączonych z nią krótkich kolców, często za pomocą łańcuszków. Ich zadaniem jest wgryzanie się w lód na płaskim lub lekko nachylonym terenie. 
• Raki to sztywna, metalowa rama z długimi, ostrymi zębami, zaprojektowana do penetracji twardego śniegu i lodu pod dużym kątem. Ich konstrukcja jest solidniejsza, ponieważ muszą wytrzymać ogromne obciążenia podczas wspinaczki.

Kiedy raczki, a kiedy raki? Teren ma znaczenie

Odpowiedź na to pytanie jest fundamentem górskiego bezpieczeństwa zimą. Raczki turystyczne to idealny kompan na spacery po oblodzonych dolinach, leśnych ścieżkach czy łagodnych podejściach, gdzie jedynym zagrożeniem jest poślizgnięcie się. Sprawdzą się w Tatrach na drodze do Morskiego Oka czy w Karkonoszach na popularnych, ale wyślizganych trasach. Natomiast wszędzie tam, gdzie nachylenie stoku staje się poważne, a ewentualne osunięcie grozi upadkiem z wysokości, absolutnie konieczne są raki. Rozważania na temat raki vs. raczki kończą się w momencie, gdy szlak pnie się stromo w górę po zmrożonym śniegu.

Raczki turystyczne – wygoda na oblodzonych szlakach

Główną zaletą raczków jest ich uniwersalność i prostota obsługi. Założenie ich na buty zajmuje dosłownie chwilę i nie wymaga specjalistycznego obuwia. Pasują na większość butów trekkingowych, a nawet na solidne adidasy, co czyni je świetnym rozwiązaniem na niepewną pogodę w niższych partiach gór. Zapewniają komfort chodzenia, ponieważ ich kolce są krótkie i nie wymuszają nienaturalnego stawiania stopy. Należy jednak pamiętać, że ich rola ogranicza się do poprawy trakcji. Kwestia raków i raczków staje się kluczowa, gdy myślimy o czymś więcej niż tylko spacerze po lodzie. Raczki nie nadają się do wspinania.

Raki – sprzęt do zadań specjalnych

Raki to już sprzęt wagi ciężkiej, przeznaczony do alpinizmu i zaawansowanej turystyki zimowej. Długie, agresywne zęby, w tym dwa atakujące z przodu, pozwalają na bezpieczne poruszanie się po stromych zboczach, trawersowanie, a nawet wspinaczkę lodową. Ich sztywna konstrukcja zapewnia stabilność stopy, ale jednocześnie wymaga odpowiedniego obuwia z twardą podeszwą. Szeroki wybór zarówno podstawowych modeli koszykowych, jak i bardziej zaawansowanego sprzętu można znaleźć w sklepach specjalistycznych, chociażby w sieci Decathlon, co pozwala dopasować model do umiejętności i rodzaju obuwia. To sprzęt, który ratuje życie.

Raki i raczki a rodzaj obuwia – co z czym połączyć?

Kompatybilność sprzętu z butami to kolejna istotna różnica w debacie raki a raczki. Jak wspomniano, raczki założysz na niemal każde buty turystyczne. Problem zaczyna się przy rakach. Najprostsze, raki koszykowe, pasują na większość sztywnych butów trekkingowych. Jednak modele półautomatyczne i automatyczne wymagają już specjalistycznego obuwia z odpowiednimi rantami (wgłębieniami) z tyłu lub z przodu i z tyłu podeszwy, które umożliwiają stabilne zamocowanie. Chodzenie w rakach w miękkich butach jest nie tylko niewygodne, ale przede wszystkim niebezpieczne, ponieważ rak może się zsunąć w najmniej oczekiwanym momencie.

Bezpieczeństwo przede wszystkim: częste błędy turystów

Najpoważniejszym i niestety częstym błędem jest używanie raczków w terenie wymagającym raków. Poczucie fałszywego bezpieczeństwa, jakie dają krótkie kolce na stromym, oblodzonym stoku, bywa zgubne. Raczki mogą się zsunąć z buta, ich łańcuszki mogą pęknąć, a krótkie kolce nie zapewnią przyczepności na twardym, stromym lodzie. Drugi błąd to nieumiejętne używanie raków – chodzenie w nich po skałach czy asfalcie tępi zęby i grozi potknięciem. Finalna decyzja między sprzętem, takim jak raki i raczki, musi być podyktowana rozsądkiem i obiektywną oceną warunków panujących na szlaku oraz własnych umiejętności.

• Jakie buty w góry latem będą najlepsze?
• Świątynia Wang w Karpaczu – historia świątyni, ceny biletów, godziny zwiedzania
• Skitouring – co to jest i jak zacząć? Skompletuj sprzęt
• Czerniawska Kopa w Górach Izerskich. Szlak, wieża widokowa, panorama
• Jak wybrać idealne noclegi w górach? Praktyczny poradnik dla turystów