Spośród wszystkich formacji skalnych, które napotkasz, przemierzając szlaki turystyczne w obrębie Ojcowskiego Parku Narodowego, Maczuga Herkulesa z pewnością wyjątkowo silnie pobudzi Twoją wyobraźnię. Wszystko za sprawą jej kształtu i położenia. Nawiązująca do pierwotnej, mitycznej broni i, co w pierwszej chwili naprawdę zaskakuje, ustawiona węższym fragmentem ku dołowi, potężna skała mierzy aż 25 m wysokości. Jednak trzeba podkreślić, że jest to wartość nie ujmująca fortepianowej podstawy. W połączeniu skalny ostaniec wznosi się ponad doliną na blisko 40 m! Doskonale widoczna z drogi krajowej nr 773, ustawiona na skalnym postumencie Maczuga wydaje się drwić sobie z praw fizyki. Jeżeli jeszcze dotąd nie miałeś sposobności odwiedzić tego miejsca, zaplanuj wycieczkę głównym szlakiem turystyczno-krajobrazowym Ojcowskiego PN. Sprawdź sam, jakie wrażenia wywrze na tle Pieskowej Skały i otaczających ją gęstych lasów.
Ojcowski Park Narodowy i jego najlepiej rozpoznawalny punkt skalny – Maczuga Herkulesa
Maczuga Kraka, Herkulesa lub Sokola Skała to niezależnie od stosowanej nazwy jedna z najbardziej charakterystycznych formacji skalnych nie tylko w regionie, lecz także na skalę krajową. Powstała ona na skutek rzeźbotwórczej działalności wód krasowych, nie tknięta ręką ludzką. Na jej szczycie znajduje się żelazny krzyż, który upamiętnia zdobycie skały przez Leona Witka na początku lat 30. XX wieku. Choć bardzo atrakcyjna pod względem technicznym dla wspinaczy, z uwagi na fakt, że podległa restrykcyjnej ochronie w ramach funkcjonowania Ojcowskiego PN, jest ona zamknięta dla tego rodzaju ruchu. Oficjalnie od wielu lat można podziwiać jej walory wyłącznie ze szlaku.
Wapienna Maczuga Herkulesa znajduje w górnej części Doliny Prądnika. Sąsiadują z nią inne formacje skalne, również ciekawe i warte uwagi, m.in. Skała Napoleona oraz Mickiewicza. Wszystkie razem tworzą jedyny w swoim rodzaju krajobraz: trochę leśny, trochę górski, a wraz ze zrekonstruowanym zamkiem Piaskowa Skała z pewnością tajemniczo-romantyczny.
Maczuga Herkulesa w Ojcowskim Parku Narodowym – legendy skalnego ostańca
Z nietypowym ostańcem wiążą się mniej i bardziej znane legendy, które w pewnym stopniu tłumaczą każdą z nazw używanych na przestrzeni dziejów. Dotyczą one:
- czarnoksiężnika/mistrza/księdza (rozmaicie opisywany) Twardowskiego;
- mitycznego herosa Herkulesa;
- legendarnego króla Kraka.
Przekazywana z ust do ust historia mistrza Twardowskiego, który podpisał pakt z diabłem, zaprzedając mu swą duszę w zamian za spełnienie trzech pragnień, sprawiła, że w pewnym okresie formację tę nazywano Skałą Twardowskiego. Wszystko przez to, że jednym z rzekomych życzeń było postawienie w regionie wielkiej skały, jednak w sposób odwrotny, a mianowicie wierzchołkiem ku dołowi. Z kolei określenie Maczuga Kraka nawiązuje do historii, w której władca miał jakoby zabić smoka bezkarnie pożerającego krowy oraz Bogu ducha winne dziewice. Jak głosi legenda, wykorzystał on w tym celu potężną maczugę. Następnie ustawił ją, ku pamięci i przestrodze, u granic ziemi krakowskiej, aby nikt więcej nie śmiał zakłócić spokoju mieszkańców Krakowa.
Inna opowieść ludowa, związana rzekomo z tym miejscem, dotyczy więźnia przetrzymywanego niegdyś w pobliskim zamczysku. Tamtejszy władca obiecał wprawdzie przywrócić mu wolność, ale tylko wtedy, gdy zdoła przynieść mu pisklę z sokolego gniazda uwitego na szczycie potężnej skały. Jednak mężczyzna nie mógł znaleźć sposobu na spełnienie rozkazu. Gdy zasnął ze zmęczenia, gromada sokołów porwała go ku wierzchołkowi skały. Zabrał wówczas pisklę i wrócił dumny do zamku. W ten sposób odzyskał upragnioną wolność, a skałę, jako symbol sokolego trudu, odtąd nazywano już tylko Sokolą.
Symbol Ojcowa do kolekcji – Maczuga Herkulesa ma swój znaczek turystyczny
Źródła podają, że Maczuga Herkulesa wznosi się na blisko 40 metrów (inną wartością, jaką możesz, znaleźć są 32 m) ponad dnem górnej Doliny Prądnika. Powstała z wapienia skalistego obecny kształt zawdzięcza ona działaniu plioceńskich wód, które wdzierały się nierównomiernie w Płaskowyż Ojcowski. Mniej odporne na erozję skały poddawały się im, sukcesywnie niszczejąc, a inne, tak jak formacja Herkulesa, silne i trwałe, pozostały nienaruszone do dzisiaj.
Ten wyjątkowy twór o węższej podstawie i zaokrąglonej głowie tak bardzo wpisał się w charakterystykę regionu, że trafił na znaczek turystyczny z oznaczeniem No. 626 Maczuga Herkulesa w Pieskowej Skale. Okrągły, drewniany krążek z niepowtarzalną grafiką produkowany ręcznie to unikatowa pamiątka pobytu w wybranym miejscu lub odwiedzenia atrakcji turystycznej. Gdy wybierzesz się w tę okolicę, możesz, w czasie pobytu w rejonie wstąpić do niewielkiego Zielonego Domku na postoju pod zamkiem w Ojcowie po własny egzemplarz.
Zamek na Pieskowej Skale – odwiedź go podczas swojej wyprawy do Ojcowskiego PN
To nie jedyny powód, aby wreszcie odwiedzić Małopolskę. Zarówno zamek w Ojcowie, jak i wklejony w strome zbocze zamek Pieskowa Skała kryją w sobie wiele tajemnic. Zwłaszcza ten drugi, specyficznie położony i całkiem niedawno odrestaurowany, będzie ciekawym przystankiem na szlaku przez OPN. Wybudowany na zlecenie Kazimierza Wielkiego w XIV wieku początkowo był większy i podzielony na część górną oraz dolną.
Budynek ten pierwotnie w całości utrzymany był w stylu barokowym. Dopiero po przekazaniu obiektu przez Ludwika Węgierskiego pod dzierżawę rodziny Szafrańców zmieniono jego charakter i nadano mu wyraźnie renesansowy szlif. Ozdobne krużganki, przypominające na pierwszy rzut oka te wawelskie, a także efektownie zaaranżowana loggia widokowa przy historycznej wieży zegarowej to tylko kilka z wielu części czteroskrzydłowego zamku naprawdę wartych odwiedzenia.
Będąc w okolicy, możesz zdecydować się na wejście do środka i odbycie prawdziwie emocjonującej podróży w czasie pod opieką doświadczonego przewodnika. Możesz też obejść mury przyjemną ścieżką turystyczną, oglądając wyjątkowo malowniczą panoramę zamczyska, lasów i pobliskich ostańców skalnych. Każda z tych opcji dostarczy Ci wielu wrażeń, jednak pamiętaj, że takie miejsca nie śpią, ale żyją własnym rytmem np. w czasie czerwcowego Święta Ogrodów, Dni Kultury Staropolskiej czy lipcowej Nocy Muzeów. Wówczas z pewnością dostrzeżesz wszystkie wartości historyczne, kulturowe i krajobrazowe tej części Doliny Prądnika.
Może Cię także zainteresować:
- Kopiec Kraka – kiedy powstał kurhan legendarnego założyciela Krakowa?
- Dolina Będkowska – na szlaku pereł krasowych
- Góry Stołowe na Ziemi Kłodzkiej – najpiękniejsze szlaki górskie i formy skalne
- Dolina Jaworzynki – najważniejsze informacje dla miłośników górskich wędrówek
- Luboń Wielki – piękne widoki i schronisko PTTK jak chatka Baby Jagi
