Łysina – położenie i charakterystyka szczytu
Łysina osiąga wysokość 891 m n.p.m., co czyni ją drugim co do wysokości szczytem w Paśmie Lubomira i Łysiny, ustępując jedynie Lubomirowi (904 m n.p.m.). Masyw Łysiny ma kształt rozległego, dwukilometrowego grzbietu, który ciągnie się z północnego zachodu na południowy wschód. Stoki góry są w całości zalesione, głównie buczynami karpackimi. Dawniej na grzbiecie Łysiny istniała rozległa polana Duska, jednak z czasem zarosła ona lasem. Obecnie jedynym otwartym terenem w masywie jest niewielka polana Nad Nowinami, na której górnym skraju znajduje się schronisko PTTK na Kudłaczach.
Położenie Łysiny w Beskidach
Łysina położona jest we wschodniej części wspomnianego Pasma Lubomira i Łysiny. Jego przynależność do konkretnego regionu geograficznego budzi pewne kontrowersje. Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski opracowanej przez prof. Jerzego Kondrackiego, Pasmo Lubomira i Łysiny zaliczane jest do Beskidu Wyspowego. Jednak na wielu mapach turystycznych i w przewodnikach górskich pasmo to włączane jest w skład Beskidu Makowskiego (Średniego).
Podział ten nawiązuje do dawnych opracowań, które brały pod uwagę zasięgi grup etnograficznych zamieszkujących te tereny. Podnóża Łysiny i Lubomira zamieszkiwali bowiem Krakowiacy zachodni, a nie charakterystyczna dla Beskidu Wyspowego grupa Lachów szczyrzyckich. Niezależnie od przyjętej regionalizacji, Łysina stanowi wybitny element krajobrazu tej części Beskidów. Jej masyw góruje nad doliną potoku Kamieniczanka oraz nad miejscowością Pcim, Stróża i Lubień.
Szlaki turystyczne na Łysinę
Mimo że Łysina jest zalesiona, turyści często obierają ją za cel swoich wycieczek. Atutem jest bliskość Krakowa (około 40 kilometrów) oraz schroniska PTTK na Kudłaczach. To również bardzo dobry punkt widokowy na inne zakątki Beskidu Wyspowego. Na szczyt góry prowadzi kilka znakowanych szlaków pieszych:
- czerwony Mały Szlak Beskidzki z Myślenic przez Kudłacze, Łysinę, Lubomir, Kasinę Wielką, Lubogoszcz do Mszany Dolnej;
- żółty szlak z Lubnia przez Łysinę, Przełęcz Suchą, Kamiennik, Dobczyce, Chorągwicę do Wieliczki;
- czarny szlak z Pcimia przez Kudłacze na Łysinę;
- zielony szlak z Kudłaczy przez Przełęcz Suchą, Kamiennik, Porębę do Myślenic (omija szczyt Łysiny od północy).
Poniżej przedstawiamy najczęściej wybierane warianty dojścia na szczyt Łysiny.
Dojście na Łysinę z Kudłaczy
Najłatwiejsze i najkrótsze wejście na Łysinę prowadzi z przysiółka Kudłacze i schroniska PTTK. Czarnym szlakiem idzie się łagodnie przez las pod górę, pokonując około 160 metrów przewyższenia. Po niecałej godzinie marszu dociera się na szczyt Łysiny, gdzie znajduje się wieża widokowa. Trasa ta nadaje się także dla mniej wprawionych turystów oraz rodzin z dziećmi. Schronisko na Kudłaczach stanowi dobrą bazę wypadową na Łysinę i okoliczne szczyty. Oferuje 50 miejsc noclegowych, bufet oraz możliwość rozbicia namiotu.
Wejście piesze z Pcimia
Nieco dłuższą, ale równie atrakcyjną trasą na Łysinę jest szlak czarny z Pcimia. Rozpoczyna się on przy dworcu kolejowym i prowadzi malowniczą doliną potoku Mała Sucha. Po drodze mija się zabytkowe przydrożne kapliczki oraz punkt widokowy na Pcim i Beskid Makowski. Szlak wyprowadza na polanę Kudłacze, skąd dalej idzie się już opisaną wcześniej trasą na szczyt Łysiny. Łączny czas przejścia z Pcimia na Łysinę to około 2,5 godziny, a pokonuje się przewyższenie rzędu 470 metrów.
Jak przygotować się do zdobycia szczytu Łysiny?
Aby przygotować się do zdobycia szczytu Łysiny w Beskidzie Wyspowym, należy zadbać o odpowiedni ekwipunek i kondycję. Warto zaopatrzyć się w wygodne, pełne buty trekkingowe, ubrania dostosowane do pogody (kurtka przeciwdeszczowa, softshell), zapas wody i przekąski energetyczne. Przed wyprawą trzeba sprawdzić prognozę pogody i poinformować bliskich o planowanej trasie. Przydatne mogą okazać się też kijki trekkingowe. Jeśli uważasz, że twój ekwipunek wymaga uzupełnienia, odwiedź sklep Decathlon. Znajdziesz tam wszystkie potrzebne elementy górskiego wyposażenia.
Na szczyt Łysiny prowadzi kilka znakowanych szlaków. Choć nie są trudne technicznie, to wymagają dobrej kondycji, gdyż pokonuje się przewyższenia rzędu 400-500 metrów. Regularne spacery i ćwiczenia wytrzymałościowe pozwolą odpowiednio przygotować organizm do górskiej wędrówki.
Ciekawostki historyczne dotyczące Łysiny
Masyw Łysiny był w przeszłości miejscem ważnych wydarzeń historycznych, głównie z okresu I i II wojny światowej. W 1914 roku na grzbiecie Łysiny i Lubomira zajęły pozycje obronne wojska austriacko-węgierskie. Do dziś zachowały się tu fragmenty rowów strzeleckich i dobiegowych o łącznej długości 170 metrów. W czasie II wojny światowej w lipcu 1944 roku na północnych stokach Łysiny partyzanci AK z oddziału „Murawa” założyli swoją bazę. Składała się ona z baraków i namiotów, w których przebywali żołnierze i dowódca o pseudonimie “Kulesza”. Mieściła się tu także radiostacja oraz zaopatrzenie oddziału.
Baza przetrwała do września 1944, kiedy to wobec koncentracji wojsk niemieckich w tym rejonie, partyzanci byli zmuszeni ją opuścić. Niemcy całkowicie zniszczyli obozowisko. Dziś o tamtych wydarzeniach przypominają dwie symboliczne mogiły znajdujące się przy żółtym szlaku, nieco powyżej Suchej Polany. Nie spoczywają tam jednak partyzanci – jedna jest usypaną makietą Łysiny i Lubomira, natomiast druga to rzeczywisty grób konfidenta gestapo.
Czy warto zdobyć szczyt Łysiny?
Łysina to szczyt, który zachwyca nie tylko walorami przyrodniczymi, ale także bogatą historią. Wędrując tutejszymi szlakami, warto zatrzymać się na chwilę i powspominać dramatyczne wydarzenia rozgrywające się w tym miejscu podczas obu wojen światowych. Poznawanie dziejów odwiedzanych zakątków to jeden z największych uroków turystyki górskiej.
Fot. Główne: Jerzy Opioła via Wikipedia, CC BY-SA 4.0
Może Cię także zainteresować:
- Lubomir – szczyt w Beskidzie Wyspowym. Poznaj najważniejsze informacje turystyczne
- Beskid Makowski – najciekawsze miejsca, szczyty, szlaki i atrakcje turystyczne
- Przełęcz Jaworzyce – brama Beskidu Wyspowego. Co warto zobaczyć?
- Mały Szlak Beskidzki – opis trasy, czas przejścia, noclegi
- Beskid Wyspowy. Najciekawsze szlaki turystyczne, szczyty i zabytki
