Góry Orlickie – szlaki i przewodnik po Sudetach

Góry Orlickie rozciągają się na odcinku 50 km, od północnego-wschodu łączą się z Górami Bystrzyckimi, a od północnego-zachodu ze Wzgórzami Lewińskimi oraz Górami Stołowymi. Po stronie zachodniej, w Czechach, przechodzą w Pogórze Orlickie. Najwyższym szczytem w paśmie jest Wielka Desztna (Velka Destna), po stronie polskiej Orlica o wysokości 1084 m n.p.m. Najmniej wykorzystywana turystycznie jest część północna gór porośnięta lasami świerkowymi, która stała się Chronionym Obszarem Przyrody.

Najciekawsze miejscowości leżące na obszarze Gór Orlickich to Duszniki-Zdrój, Kudowa-Zdrój, Zieleniec oraz leżące po czeskiej stronie Rokytnice, Bartoszowice, Nachod. Teren Gór Orlickich jest wyjątkowo atrakcyjny turystycznie – znajdują się tu ośrodki narciarskie, pojedyncze wyciągi, szlaki prowadzące głównymi szczytami, trasy rowerowe o różnym poziomie trudności. W tym miejscu nie można się nudzić.

Zieleniec i wejście na Wielką Desztnę

Wyprawę na najwyższy szczyt Gór Orlickich można rozpocząć z Zieleńca, który sam w sobie jest doskonałym punktem widokowym. Stąd rozpościera się panorama na Góry Sowie, Złote, Bialskie, Stołowe czy na Masyw Śnieżnika. Zieleniec stał się częścią miasta Duszniki-Zdrój, które w sezonie zimowym przyciąga mnóstwo miłośników białego szaleństwa. Nieco spokojniej jest tu w miesiącach letnich, kiedy miasteczko opanowują osoby preferujące piesze wędrówki czy rowerowe wyprawy.

Wejście na szczyt jest stosunkowo łagodne, biegnie niebieskim, następnie czerwonym i zielonym szlakiem. Na samej górze stoi wieża, z której można podziwiać widoki. W drodze powrotnej warto zatrzymać się w czeskim schronisku Masarykova chata.

Orlica i punkt widokowy

Polska część Gór Orlickich to przede wszystkim szczyt Orlica wpisany do Korony Gór Polskich oraz Korony Sudetów Polskich. Podejście na Orlicę nie jest trudne, dlatego jest to pomysł na wycieczkę nawet z małym dzieckiem. Na szczycie znajduje się obelisk upamiętniający pobyt trzech wyjątkowych gości – cesarza Józefa II, Fryderka Chopina oraz Quincy Adamsa, prezydenta USA. Pod koniec 2020 roku otworzono dla turystów nową wieżę widokową o wysokości 25 metrów, z której roztaczają się piękne widoki na okolicę. Powstała ona w ramach transgranicznego projektu Czesko-Polski Szlak Grzbietowy, którego celem jest wybudowanie 11 wież na pograniczu krajów.

Duszniki-Zdrój  – co warto zobaczyć?

Duszniki-Zdrój to słynne uzdrowisko leżące pomiędzy Kłodzkiem a Kudową-Zdrój, tuż przy czeskiej granicy. Największą atrakcją jest tu Muzeum Papiernictwa usytuowane w młynie papierniczym z XVI wieku, stojącym nad Bystrzycą Dusznicką. To jedyny taki zabytek w kraju. Każdego roku w lipcu jest w nim organizowane Święto Papieru.

Idąc dalej na spacer, warto zajrzeć do renesansowo-barokowego kościoła Piotra i Pawła (XVII wiek) oraz przejść przez dusznicki rynek z zabytkowymi kamienicami. Na rynku stoi pręgierz z kajdanami. Jako że Dusznik-Zdrój to uzdrowisko, można skosztować tamtejszej wody w Pijalni Wód Mineralnych, pospacerować alejkami uzdrowiska i odwiedzić Dworek Chopina, w którym odbywają się Międzynarodowe festiwale Chopinowskie.

Niezwykłe torfowisko

Atrakcją dla turystów w Górach Orlickich jest również rezerwat Torfowisko pod Zieleńcem, w którym rośnie ponad 100 gatunków roślin, w tym rosiczka. Teren podzielony jest na dwie części – Topielisko oraz Czarne Bagno i obejmuje 232 hektary. Poruszanie się po jego obszarze ułatwiają drewniane kładki. Poznanie atrakcji umożliwiają stacje dydaktyczne oraz wieża widokowa. Z centrum Zieleńca można się tu dostać w pół godziny. Rezerwat wchodzi w skład Obszaru Chronionego Krajobrazu Gór Bystrzyckich i Orlich w ramach programu Natura 2000.

Orlickie bunkry

Wybierając się na wyprawę w Góry Orlickie, warto odwiedzić bunkry wybudowane przez Czechosłowację w latach 30. XX wieku. Są w nienaruszonym stanie, ponieważ nigdy nie zostały użyte. Część z nich to małe punkty obserwacyjne, ale wiele z nich to ogromne, betonowe, wielopiętrowe konstrukcje. Niektóre zostały przekształcone w muzea i udostępnione do zwiedzania. W miejscowości Snezne można podziwiać twierdzę Skutina.

Co wziąć ze sobą w podróż w Góry Orlickie?

Klimat jest tu bardzo zróżnicowany – w najwyższych partiach gór jest on ostry, chłodny i wilgotny, na Pogórzu Orlickim ciepły, w pozostałej części obszaru umiarkowany. Z uwagi na to musisz dobrze przygotować się do górskich wypraw. Przede wszystkim zaopatrz się w ciepłą odzież i pamiętaj, by zawsze ubierać się na cebulkę. Jeśli planujesz wypad zimowy, w sklepie Decathlon znajdziesz takie rzeczy jak:

• cieplejsza bielizna;
• polar;
• kurtka;
• buty za kostkę;
• czapka;
• rękawiczki;
• okulary przeciwsłoneczne;
• stuptuty.

Na letni wyjazd zaopatrz się w kurtkę przeciwdeszczową, weź ze sobą sandały trekkingowe i nie zapomnij o preparatach na insekty. Pamiętaj też o bezpieczeństwie – zawsze miej w pogotowiu latarkę, mapę lub kompas i dobrze wyposażoną apteczkę.

Góry Orlickie mają swój urok. Wiele osób wybiera aktywny wypoczynek – trekking, jazdę na rowerze, narciarstwo. Warto jednak być dobrze przygotowanym do podróży – góry w Polsce są nie tylko piękne, ale także niebezpieczne.

Fot. ilustracyjne: Olgierd Rudak via Flickr, CC BY-SA 2.0

• Orlica co warto wiedzieć? Poznaj dojazd i najlepsze szlaki
• Góry Bystrzyckie – 7 najpiękniejszych atrakcji i zabytków
• Góry Złote – przewodnik po Sudetach
• Przełęcz nad Porębą – jak dotrzeć i co warto zobaczyć?
• Góry Pieprzowe w Sandomierzu. Poznaj najstarsze góry w Polsce