Szczyt Manaslu – położenie w Himalajach. Gdzie szukać Góry Ducha?
Manaslu, majestatyczny ośmiotysięcznik wznoszący się na wysokość 8163 m n.p.m., zajmuje ósme miejsce wśród najwyższych szczytów świata. Masyw zlokalizowany jest w północnej części Nepalu, w dystrykcie Lamjung, na wschód od popularnego rejonu Annapurny. Góra wyróżnia się imponującą wysokością względną, która nawet jak na standardy himalajskie jest wyjątkowa. Zachodnia ściana wznosi się niemal 4000 metrów ponad zalesione moreny u podstawy. Z masywu spływają trzy główne lodowce: Manaslu, Pungen oraz Thulagi, które kształtują okoliczny krajobraz.
Pierwotna nazwa szczytu – Kutang I – nawiązywała do charakterystycznego płaskowyżu znajdującego się pod wierzchołkiem. Obecna nazwa, Manaslu, wywodzi się z sanskrytu, gdzie słowo manasa oznacza ducha lub duszę, stąd popularne określenie Góra Ducha. W dokumentacji Indyjskiej Służby Topograficznej szczyt funkcjonował pod technicznym oznaczeniem Szczyt XXX.
Geologia i ukształtowanie terenu
Masyw Manaslu zbudowany jest ze skał metamorficznych, które przez miliony lat kształtowały się pod wpływem potężnych sił tektonicznych. Charakterystyczną cechą góry jest wspomniany płaskowyż pod szczytem, który nadaje jej rozpoznawalny profil. Okoliczny teren wyróżnia się głębokimi dolinami i stromymi zboczami, typowymi dla wysokich Himalajów. Manaslu znajduje się w paśmie Mansiri Himal, będącym częścią Wielkich Himalajów. Region otaczający szczyt stanowi obszar chroniony, graniczący z rejonem Annapurny od zachodu. Ta lokalizacja sprawia, że masyw jest ważnym punktem orientacyjnym dla trekkerów i wspinaczy eksplorujących nepalskie Himalaje.
Trekking wokół Manaslu – najważniejsze informacje
Trekking wokół Manaslu wymaga starannego przygotowania i planowania. Trasa o długości około 180 kilometrów prowadzi przez zróżnicowane tereny, od subtropikalnych dolin po wysokogórskie przełęcze. Optymalne warunki do wędrówki występują wiosną (marzec-maj) oraz jesienią (wrzesień-listopad). Te sezony zapewniają stabilną pogodę i najlepszą widoczność.
Manaslu trekking – informacje praktyczne:
- wejście w rejon Manaslu wymaga specjalnego pozwolenia (Restricted Area Permit), które można uzyskać wyłącznie za pośrednictwem licencjonowanych agencji trekkingowych w Katmandu. Obecność lokalnego przewodnika jest obowiązkowa;
- oprócz tego potrzebna jest wiza turystyczna, która umożliwia zwiedzanie Nepalu;
- trasa prowadzi na wysokość ponad 5000 m n.p.m., co wymaga odpowiedniej aklimatyzacji. Kluczowe jest zachowanie wolnego tempa marszu i planowanie dni odpoczynkowych;
- trekking rozpoczyna się przejazdem z Katmandu do Machha Khola. Trasa wiedzie wzdłuż rzeki Budhi Gandaki, przez malownicze wioski i wiszące mosty. Dzienny dystans wynosi średnio 10-12 kilometrów, a wędrówka zajmuje 6-7 godzin;
- szlak nie wymaga umiejętności technicznych, jednak konieczna jest dobra kondycja fizyczna. Trasa obejmuje liczne podejścia i zejścia, przekraczanie rzek oraz poruszanie się po stromych odcinkach. Dlatego wielu uczestników wypraw decyduje się na wynajęcie tragarza.
Trekking wokół Manaslu – opis wyprawy
Wędrówka rozpoczyna się w miejscowości Machha Khola, położonej na wysokości 869 metrów n.p.m., do której dociera się po 8-9 godzinnej jeździe z Kathmandu. Szlak prowadzi przez zróżnicowane strefy klimatyczne – od tropikalnych dolin po wysokogórskie przełęcze. Trasa wiedzie wzdłuż rzeki Budhi Gandaki, przez liczne mosty i malownicze wioski. Wędrówka wymaga pokonywania stromych podejść i zejść, jednak nie wymaga umiejętności technicznych wspinaczkowych. Wędrówka zajmuje średnio 13-18 dni, wliczając dni aklimatyzacyjne i transport. Dzienny dystans wynosi zazwyczaj 10-12 kilometrów, a czas marszu to 6-7 godzin.
Trasa wyprawy prowadzi przez charakterystyczne miejscowości: Jagat (1340 m n.p.m.), Deng (1860 m n.p.m.), Namrung (2630 m n.p.m.), Samagaon (3530 m n.p.m.). Szczególnie ważnym punktem jest wioska Samagaon, będąca bazą wypadową do Manaslu Base Camp oraz miejscem aklimatyzacji. Kulminacyjnym momentem trekkingu jest przekroczenie przełęczy Larkya La (5160 m n.p.m.), skąd rozciągają się panoramiczne wspaniałe widoki na okoliczne szczyty.
Jak się przygotować do wyprawy trekkingowej?
Przygotowanie do trekkingu w Himalajach wymaga kompleksowego podejścia i rozpoczęcia treningu co najmniej 3 miesiące przed planowaną podróżą. Kluczowe jest systematyczne budowanie wydolności poprzez trening kardio – zaleca się 30-45 minut intensywnych ćwiczeń aerobowych 5 razy w tygodniu. Trening powinien obejmować również wzmacnianie nóg poprzez wspinanie się po schodach oraz długie wędrówki z plecakiem cięższym niż ten, który będzie noszony podczas trekkingu.
Istotne jest także przygotowanie mentalne i odpowiednia aklimatyzacja – warto spędzić kilka dni na większej wysokości przed rozpoczęciem właściwego trekkingu. Niezbędne będzie skompletowanie odpowiedniego sprzętu, w tym wygodnych butów trekkingowych z dobrą amortyzacją, odzieży warstwowej oraz plecaka o pojemności 50-70 litrów (są dostępne np. w sklepach Decathlon). Podczas przygotowań należy również zadbać o odpowiednią dietę i nawodnienie organizmu. Regularne treningi powinny być uzupełnione o ćwiczenia rozciągające i wzmacniające core, co pomoże zapobiec kontuzjom podczas wyprawy.
Nie zapominajmy o kwestiach finansowych. Wyprawa w Himalaje to również przeloty, transport na miejscu i usługi przewodnickie. Dlatego najlepiej skorzystać z usług biura turystycznego, które specjalizuje się w organizacji takich wypraw.
Wyprawy na Manaslu – historia zdobywania szczytu
W porównaniu z innymi ośmiotysięcznikami historia zdobywania Manaslu rozpoczęła się stosunkowo późno. Pierwsze udokumentowane spojrzenie na szczyt miało miejsce w 1950 roku, kiedy Toni Hagen wykonał zdjęcia podczas przelotu samolotem. W tym samym roku brytyjscy himalaiści przeprowadzili rekonesans, wskazując północno-wschodnie stoki jako potencjalną drogę na szczyt. Japończycy, którzy obrali Manaslu za swój cel, podjęli pierwszą próbę zdobycia szczytu w 1953 roku, docierając na wysokość 7750 m n.p.m. Mimo założenia dziewięciu obozów ogrom masywu i długość drogi uniemożliwiły osiągnięcie wierzchołka.
Dopiero czwarta japońska wyprawa zakończyła się sukcesem – 9 maja 1956 roku Toshio Imanishi wraz z Szerpą Gyaltsenem Norbu jako pierwsi stanęli na szczycie. Dwa dni później dołączyli do nich Kiichiro Kato i Minoru Higeta. Szczególnym wyzwaniem na Manaslu jest rozległe plateau między 7300 a 7750 m n.p.m., które niejednokrotnie stawało się pułapką dla wspinaczy. W 1970 roku legendarny Reinhold Messner zdobył szczyt podczas austriackiej ekspedycji, jednak tego samego dnia dwóch innych członków wyprawy zaginęło podczas burzy na płaskowyżu pod wierzchołkiem.
Polacy na Manaslu – najważniejsze wejścia
Polscy himalaiści zapisali się złotymi zgłoskami w historii Manaslu. Przełomowego wyczynu dokonali Maciej Berbeka i Ryszard Gajewski, którzy 14 stycznia 1984 roku zrealizowali pierwsze zimowe wejście na szczyt bez użycia dodatkowego tlenu. Był to drugi ośmiotysięcznik zdobyty zimą w historii himalaizmu. W tym samym roku Aleksander Lwow i Krzysztof Wielicki wytyczyli nową drogę od strony południowej.
Kolejnego znaczącego osiągnięcia dokonali Jerzy Kukuczka i Artur Hajzer, którzy w 1986 roku pokonali nową drogę stylem alpejskim bez tlenu. Wśród polskich himalaistów wyróżnia się również Anna Tybor, która w 2021 roku jako pierwsza kobieta na świecie weszła na szczyt bez tlenu, a następnie zjechała z niego na nartach. Najmłodszą Polką, która stanęła na szczycie Manaslu, została 19-letnia Zoja Skubis.
Szczególnym wyczynem może pochwalić się również Andrzej Bargiel, który ustanowił rekord czasowy wejścia z bazy na szczyt w czasie 14 godzin i 5 minut. Warto podkreślić, że Polacy wyspecjalizowali się w zimowych wejściach na ośmiotysięczniki, a ich dokonania na Manaslu znacząco przyczyniły się do rozwoju światowego himalaizmu.
Wypadki podczas zdobywania szczytu. Czy Manaslu to niebezpieczna góra?
Manaslu zasłużyła na miano jednej z najbardziej niebezpiecznych gór świata. Do 2008 roku na jej stokach życie straciło 53 wspinaczy przy 297 udanych wejściach. Największa tragedia rozegrała się w 1972 roku, gdy lawina zabrała życie 15 osób. Kolejny dramatyczny wypadek miał miejsce w 2012 roku, kiedy to w wyniku zejścia lawiny w rejonie obozu trzeciego zginęło 11 wspinaczy. Główne zagrożenia na Manaslu stanowią lawiny, spadające seraki oraz ekstremalne warunki pogodowe.
Szczególnie niebezpieczny jest odcinek zwany „Manaslu Serac”, gdzie ryzyko zejścia lawin jest największe. Wspinacze muszą również zmierzyć się z technicznymi trudnościami, takimi jak strome, oblodzone zbocza i wąskie granie, gdzie jeden błędny krok może prowadzić do śmiertelnego upadku. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że praktycznie żaden odcinek drogi, od bazy po obóz szczytowy, nie jest wolny od obiektywnych zagrożeń.
Manaslu, mimo swojego majestatycznego piękna i popularności wśród wspinaczy, pozostaje jednym z najbardziej wymagających ośmiotysięczników. Trekking wokół masywu oferuje niezapomniane wrażenia i możliwość poznania autentycznej kultury nepalskiej. Każda wyprawa w rejon Manaslu wymaga nie tylko dobrej kondycji fizycznej, ale również świadomości własnych możliwości i ograniczeń. Góra Ducha, jak nazywają ją miejscowi, niezmiennie przyciąga kolejne pokolenia miłośników wysokogórskiej przygody.
Może Cię także zainteresować:
- Kanczendzonga w Himalajach. Trekking do bazy u stóp Kanczendzongi
- Himalaiści polscy – jakimi wyprawami w Himalaje zasłynął polski himalaizm zimowy?
- Karakorum – położenie, najwyższe szczyty, informacje o łańcuchu górskim
- Nanga Parbat (8126 m n.p.m.) – Diabelska Góra w koronie Himalajów
- Makalu w Himalajach. Co wiemy o piątej najwyższej górze świata?