Himalaiści polscy – jakimi wyprawami w Himalaje zasłynął polski himalaizm zimowy?

Wybitni himalaiści i alpiniści od lat budzą podziw i zainteresowanie całego świata. Zimową wyprawę Polaków na K2 (8611 m n.p.m.) w 2018 roku śledziły w różnych mediach ponad 303 miliony ludzi, a ekwiwalent reklamowy przekazów z akcji wyceniono na 91 mln zł! Poznaj postacie wyjątkowo zasłużone dla wspinaczki!
himalaiści

Najsławniejsi polscy himalaiści to bez wątpienia Jerzy Kukuczka i Wanda Rutkiewicz. Bili rozmaite rekordy w zdobywaniu ośmiotysięczników, oboje zginęli podczas wypraw w Himalaje. Ogromną rolę odegrali pionierzy polskiego himalaizmu zimowego – Andrzej Zawada, Krzysztof Wielicki, Leszek Cichy, Maciej Berbeka i wielu innych. Listę osiągnięć wciąż wydłużają młodsze pokolenia, m.in. Adam Bielecki, Kinga Baranowska czy Andrzej Bargiel, który do wspinaczki dodaje ekstremalne zjazdy ze szczytów.

Mount Everest K2 i Nanga Parbat to himalajskie szczyty, które chcą zdobyć wszyscy himalaiści

himalaiści - k2

Niektórzy wspinacze wyznają maksymę, że im trudniej w górach, tym więcej frajdy. Stąd próby wejścia nowymi drogami, zimą czy bez wspomagania się tlenem. Góry w Polsce są mniej wymagające niż Himalaje. Komu jak komu, ale himalaistom nie można odmówić kreatywności w stawianiu sobie wyzwań oraz tworzeniu kategorii, w których mogą być pierwsi w historii. Przed wyjazdem w Himalaje i Karakorum poprawiają swoje umiejętności i sprawdzają reakcje organizmów na zmianę wysokości w innych górach – Alpach, Andach czy na Kaukazie. Naturalnie na wyobraźnię najmocniej oddziałują szczyty powyżej 8000 metrów, których jest 14:

  • Mount Everest (8848 m);
  • K2 (8611);
  • Kanczendzonga (8586 m);
  • Lhotse (8516 m);
  • Makalu (8485 m)
  • Czo Oju (8188 m);
  • Dhaulagiri (8167 m);
  • Manaslu (8163 m);
  • Nanga Parbat (8125 m);
  • Annapurna (8091 m);
  • Gaszerbrum I (8080 m);
  • Broad Peak (8051 m);
  • Gaszerbrum II (8034 m);
  • Sziszapangma (8027 m).
Zobacz też:  Kopa Kondracka, szczyt Czerwonych Wierchów

Polscy himalaiści – wybrani wspinacze, wejścia na himalajskie szczyty i inne osiągnięcia

W historii polskiego himalaizmu zapisało się wielu wspinaczy i zdobywców. W galerii sław wspinaczki wysokogórskiej z pewnością znalazłoby się więcej osób niż na poniższej liście:

  • Jerzy Kukuczka – zdobywca Korony Himalajów i Karakorum wytyczył 11 nowych dróg. Uczestnik pierwszych zimowych wejść na 4 ośmiotysięczniki. Zginął w 1989 r., kiedy razem z Ryszardem Pawłowskim próbował wejść na Lhotse;
  • Wanda Rutkiewicz – pierwsza himalaistka z Polski, która weszła na Mount Everest (3. wśród kobiet w ogóle) i K2 (1. kobieta). Zginęła podczas próby wejścia na Kanczendzongę w 1992 r.;
  • Andrzej Zawada – kierownik wielu wypraw, choć sam nie wszedł powyżej 8000 m. Pomagał wielu himalaistom, określił ramy i cele polskiego himalaizmu zimowego;
  • Krzysztof Wielicki – zdobył wszystkie ośmiotysięczniki, specjalizował się w samotnych wejściach, organizator wielu wypraw w Himalaje i nie tylko;
  • Maciej Berbeka – 3 wejścia zimowe na ośmiotysięczniki, do tego osiągnięcia artystyczne. Zginął w 2013 r. podczas wyprawy na Broad Peak, jego ciała nigdy nie odnaleziono;
  • Leszek Cichy – jako pierwszy Polak zdobył Koronę Ziemi (1999 r.), uczestnik zimowego wejścia na Mount Everest;
  • Artur Hajzer – zimowy zdobywca Annapurny, producent sprzętu wspinaczkowego, twórca programu Polski Himalaizm Zimowy, który miał pomagać himalaistom. Zginął w 2013 r. na Gaszerbrum I;
  • Piotr Pustelnik – jako trzeci Polak skompletował Koronę Himalajów. Pierwsze wejście od ostatniego dzieliło 20 lat;
  • Adam Bielecki – 2 zimowe wejścia na ośmiotysięczniki, jeden z najbardziej kontrowersyjnych himalaistów. Część środowiska zarzucała mu samolubne zachowanie i współwinę śmierci dwóch kolegów pod Broad Peak. Razem z Denisem Urubką, Piotrem Tomalą i Jarosławem Botorem przeprowadził głośną, wyjątkowo szybką akcję ratunkową pod Nanga Parbat. Udało im się uratować Elizabeth Revol, dla Tomasza Mackiewicza było już niestety za późno.
Zobacz też:  Skitouring – charakterystyka sportu, zasady i niezbędny sprzęt

Polski Himalaizm Zimowy. Historia, cele programu wspierającego himalaistów

himalaiści - zimowy

Pojęcie polskiego himalaizmu zimowego ukuto w 1973 r., przy okazji wejścia Andrzeja Zawady i Tadeusza Piotrowskiego na Noszak (7492 m). Pierwsza narodowa wyprawa zimą w Himalaje, traktowana już jako swoisty sport i rywalizacja „kto pierwszy”, miała miejsce w 1980 r. 17 lutego Krzysztof Wielicki i Leszek Cichy weszli na szczyt Mount Everest, a Zawada był kierownikiem całej akcji. Łącznie polscy himalaiści, w wyprawach pod szyldem PHZ lub w akcjach międzynarodowych, uczestniczyli w 10 na 14 pierwszych wejść na ośmiotysięcznik zimą.

Program pod nazwą Polski Himalaizm Zimowy powstał w 2010 r. z inicjatywy Artura Hajzera. Za jego realizację odpowiadał Polski Związek Alpinizmu. We wrześniu 2021 PHZ zamknięto, a w niejako w jego miejsce powołano Polski Himalaizm Sportowy. Jednym z impulsów do zmian było zdobycie ostatniego ośmiotysięcznika zimą. Część celów nowego programu dla himalaistów i innych wspinaczy zapewne pozostanie tożsamych z wcześniejszymi założeniami:

  • zdobywanie gór drogami trudnymi technicznie;
  • wytyczanie nowych ścieżek wejścia;
  • eksploracja dziewiczych rejonów;
  • pozyskiwanie sponsorów;
  • wspieranie himalaistów i himalaistek.

Kiedy miała miejsce pierwsza polska wyprawa w Himalaje?

W 1939 r. utworzony 3 lata wcześniej Komitet Himalajski Klubu Wysokogórskiego zorganizował udane wejście na Nanda Devi East (7434 m). Udany atak szczytowy miał miejsce 2 lipca, a przeprowadzili go Jakub Bujak i Janusz Klarner. W wyprawie uczestniczyli także Adam Karpiński oraz Stefan Bernadzikiewicz, którzy 16 dni później zginęli w lawinie podczas próby zdobycia pobliskiego Tirsuli (7074 m). Szerzej losy wszystkich uczestników opisał Dariusz Jaroń w dobrze przyjętej książce „Polscy himalaiści” – biograficzny reportaż ukazał się w 2018 r.

Kto był pierwszym Polakiem w Himalajach? Informacje na ten temat są sprzeczne. Większość źródeł wskazuje na Bronisława Grąbczewskiego, który w 1889 r. podczas eksploracji Karakorum dotarł do północnych zboczy K2. Natomiast część chińskich przekazów wspomina o Janie Gołaszewskim, który na przełomie lat 30. i 40. XIX wieku miał prowadzić badania i pomiary tego samego pasma górskiego – i to na polecenie samego cesarza Chin Daoguanga.

Zobacz też:  Kazalnica Mięguszowiecka – synonim trudnej wspinaczki

Chcesz być jak najlepsi himalaiści? Trenuj i dbaj o sprzęt!

Są wprawdzie organizowane wyprawy na Mount Everest i inne szczyty, w których uczestniczą turyści bez specjalnego przygotowania. Jednak nikt nie nazywa ich himalaistami. O zasadach panujących w środowisku wiele mówi niezwykła historia zdobycia K2 zimą przez Szerpów i chłodna reakcja części polskich wspinaczy na ten wyczyn. Im trudniej, tym bardziej imponujące osiągnięcie – ale nikt nie zaczynał przygody z alpinizmem i himalaizmem od najwyższych gór świata. Na początek warto zdobyć doświadczenie oraz umiejętności na ściankach lub mniejszych szczytach. Pomoże ci w tym sprzęt ze sklepów Decathlon, na przykład:

  • buty i odzież alpinistyczna;
  • raki;
  • czekany;
  • liny i uprzęże;
  • namioty i śpiwory alpinistyczne.

Aby zostać himalaistą z prawdziwego zdarzenia, trzeba pokonać długą, trudną drogę. Wspominając swoje wyprawy, Krzysztof Wielicki powiedział: „Nie sprzęt, lecz człowiek decyduje o powodzeniu akcji. Można mieć najlepsze wyposażenie, ale jak człowiek nie ma umiejętności i determinacji, to nic mu to nie pomoże. Najwyżej da poczucie komfortu”.


Może Cię także zainteresować:
Archiwum: kwiecień 2022

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna jest chroniona przez reCAPTCHA i Google Politykę Prywatności oraz obowiązują Warunki Korzystania z Usługi.

Related Posts