Dolina Juraniowa – położenie i topografia
Dolina Juraniowa znajduje się w słowackich Tatrach Zachodnich i stanowi największe odgałęzieniem Doliny Cichej Orawskiej. Jej wylot usytuowany jest na wysokości około 860 m n.p.m. na południowym krańcu Szatanowej Polany. Dolina zajmuje powierzchnię około 4,3 km², a jej długość wynosi 4 km. Jej dnem biegnie malowniczy szlak turystyczny, który jest idealny na spokojną rodzinną wycieczkę.
Dolna część Doliny Juraniowej, zwana Juraniową Cieśniawą, to wąski i malowniczy wąwóz skalny o długości około 1000 m. Utworzył się on między dolomitowymi urwiskami Jeżowego Wierchu na zachodzie i Czaplowego Wierchu na wschodzie. Powyżej wąwozu dolina rozszerza się, a jej dno zajmują dwie rozległe polany – Sywarna Polana i Juraniowa Polana.
W południowo-wschodniej części Juraniowej Polany dolina rozdziela się na dwie odnogi. Główna, południowo-wschodnia, podchodzi pod szczyt Bobrowca (1658 m n.p.m.), który jest najwyższym punktem w otoczeniu doliny. Boczna odnoga, północno-wschodnia, nosi nazwę Jaworzynki Juraniowej i prowadzi pod Furkaskę.
Szlaki turystyczne w Dolinie Juraniowej
Przez Dolinę Juraniową przebiega czerwony szlak turystyczny, który rozpoczyna się w Orawicach i prowadzi przez malowniczą Juraniową Cieśniawę na Umarłą Przełęcz. Czas przejścia całego szlaku wynosi około 1 godziny 45 minut w jedną stronę, a powrót zajmuje około 1 godziny 30 minut.
Dawniej istniał również zielony szlak biegnący z Umarłej Przełęczy przez środkową część doliny na Juraniową Przełęcz i dalej na Bobrowiec. Jednak w 2008 roku został zamknięty, aby utworzyć strefę dla występujących tu zwierząt, w szczególności dużych drapieżników. Powodem zamknięcia szlaku była także obawa przed zwiększeniem ruchu turystycznego po wejściu Polski i Słowacji do strefy Schengen.
Opis szlaku przez Dolinę Juraniową
Warto pamiętać, że szlak przez Dolinę Juraniowią jest zamykany na zimę. Można go eksplorować od 15 czerwca do 31 października. Turyści mogą zostawić samochód na parkingu należącym do Skiparku Oravice w Orawicach. Następnie należy kierować do miejscowego aqua parku, w którego okolicy znajduje się węzeł szlaków – aby dojśc do doliny, trzeba wybrać czerwony.
Pierwszym etapem jest 30-minutowa wędrówka asfaltową drogą, po czym szlak skręca w prawo. Teraz wchodzi się w las, a ścieżka biegnie przez Szatanową Polanę aż do wejścia do doliny. W tym momencie zaczyna się najciekawszy etap wycieczki, ponieważ można podziwiać wysokie skalne ściany wąwozu, a muzyczne tło tworzy szum potoku.
Po dotarciu do Umarłej Przełęczy należy wybrać dalszą drogę – zawrócić lub czerwonym udać się do Doliny Bobrowieckiej, gdzie znajduje się rozwidlenie szlaków. Można skręcić w prawo i wrócić do Orawic lub wybrać się w przeciwną stronę, szlakiem na Rakoń i Wołowiec.
Atrakcje przyrodnicze Doliny Juraniowej
Dolina Juraniowa słynie z wielu atrakcji przyrodniczych. Jedną z nich jest wspomniany już wcześniej skalny wąwóz Juraniowa Cieśniawa z licznymi wodospadami i marmitami. Warto zwrócić uwagę na fakt, że w Juraniowej Cieśniawie na wysokości 880 m n.p.m. znajduje się jedno z najniżej położonych naturalnych stanowisk kosodrzewiny w Karpatach.
Dolina Juraniowa charakteryzuje się także bogatą roślinnością górską oraz fragmentami lasu o charakterze pierwotnym. To właśnie w celu ochrony tych cennych walorów przyrodniczych w 1974 roku utworzono tu ścisły rezerwat przyrody „Juráňova dolina”. W 1987 roku dolina została włączona w granice Tatrzańskiego Parku Narodowego (TANAP).
Przygotuj się na wędrówkę Juraniową Doliną
Przygotowując się do wędrówki Doliną Juraniową, należy zadbać o odpowiedni ubiór i wyposażenie:
- warto założyć wygodne spodnie trekkingowe oraz oddychającą koszulkę termoaktywną;
- na wierzch przyda się lekka kurtka chroniąca przed wiatrem i ewentualnym deszczem; niezbędne będą wygodne, sprawdzone buty trekkingowe za kostkę;
- w plecaku trzeba mieć kurtkę przeciwdeszczową, czapkę, rękawiczki, mapę, kompas, latarkę czołową, termos z ciepłym napojem, przekąski i wodę.
Kompletny ekwipunek, który potrzebny jest w górach, można kupić w najbliższym sklepie Decathlon.
Warto też sprawdzić aktualną pogodę i warunki na szlaku. Pamiętajmy, że w górach pogoda bywa zmienna, więc trzeba być przygotowanym na różne warunki.
Historia Doliny Juraniowej
Nazwa Doliny Juraniowej prawdopodobnie pochodzi od nazwiska Juran, które w XVII wieku występowało w miejscowości Liesek na Orawie. To właśnie do tej miejscowości należały niegdyś pastwiska w dolinie.
W drugiej połowie XVIII wieku w Dolinie Juraniowej wydobywano rudę żelaza, którą transportowano przez Umarłą Przełęcz. Natomiast w latach 1885-1886, aby ułatwić wywóz drewna z górnych partii doliny, zbudowano w Juraniowej Cieśniawie drewniany pomost. Był on ułożony na belkach rozpiętych w poprzek koryta potoku i służył do czasów I wojny światowej. Później, nieremontowany, ulegał stopniowemu zniszczeniu podczas wiosennych wezbrań i powodzi. Ostatecznie pomost został całkowicie zniszczony podczas powodzi w 1934 roku. Rok później oddział KČST z Twardoszyna zbudował obecną ścieżkę turystyczną, miejscami wyciosaną w skale.
Czy warto zwiedzić Dolinę Juraniową?
Dolina Juraniowa to niezwykle malownicza i cenna przyrodniczo dolina w słowackich Tatrach Zachodnich. Jej położenie, ciekawy szlak turystyczny oraz liczne atrakcje sprawiają, że jest to miejsce chętnie odwiedzane przez miłośników górskich wędrówek. Warto zaplanować wycieczkę do Doliny Juraniowej, aby na własne oczy przekonać się o jej wyjątkowym uroku. Za wyborem tego miejsca przemawia bliskość Orawic – miejscowość to nie tylko świetna baza noclegowa, ale również rekreacyjna.
Fot. Główne: Jerzy Opioła via Wikipedia, CC BY-SA 4.0
Może Cię także zainteresować:
- Dolina Białej Wody – gdzie się znajduje, jak dojechać, opis szlaku
- Dolina Białki. Szlak, atrakcje
- Dolina Bystrej w Tatrach. Szlaki turystyczne
- Dolina Staroleśna – historia, szlaki, położenie. Jak się przygotować na wycieczkę?
- Dolina Suchej Wody w Tatrach. Opis szlaku
