Do 1947 roku Rudawy Janowickie były określane jako Góry Łomnickie. Niektórzy do dziś stosują wymiennie obie te nazwy sudeckiego pasma, którego najwyższy szczyt to Ostra Mała (945 m n.p.m.) w Masywie Skalnika. W wielu miejscach można natknąć się na ciekawe formacje skalne, np. Starościńskie Skały. Interesującą opcją na nocleg będzie rezerwacja pobytu w jednym z wielu obiektów parkowo-pałacowych. Zabytki zaliczane do Doliny Pałaców i Ogrodów między Górami Izerskimi, Karkonoszami i Rudawami Janowickimi funkcjonują dziś jako hotele lub centra SPA & Wellness.
Najważniejsze informacje na temat Rudaw Janowickich
Pasmo górskie rozciąga się na obszarze 90 km². Rudawy Janowickie od Karkonoszy oddziela Przełęcz Kowarska, a granicę z Górami Kaczawskimi wyznacza Dolina Bobru. Ta część Sudetów sąsiaduje też z dwiema kotlinami – kamiennogórską i jeleniogórską. Liczne punkty widokowe pozwalają na podziwianie malowniczych panoram. Tutejsze szczyty mają kopulasty kształt i liczne wierzchołki zbudowane głównie z granitowych skał. Do najważniejszych wzniesień w Rudawach Janowickich należą:
- Krzyżna Góra (654 m n.p.m.);
- Sokolik Duży (644 m, niektóre mapy turystyczne podają 642 m);
- Wielka Kopa (871 m);
- Mnichy (694 m);
- Lwia Góra (718 m);
- Rudnik (853 m).
W 1989 roku utworzono Rudawski Park Krajobrazowy, który obecnie zajmuje ponad 157 km² powierzchni. Jego głównym walorem przyrodniczym są rzadkie skupiska skał. W ich skład wchodzą amfibolity, gnejsy, granity, zieleńcie i zlepieńce. Ochroną objęto nie tylko Rudawy Janowickie, ale również skałki na terenie poniższym pasm:
- Góry Sokole;
- Góry Ołowiane;
- Wzgórza Karpnickie;
- Góry Lisie.
Schronisko Szwajcarka to jedyny taki obiekt w Rudawach Janowickich
Osoby planujące dłuższe wyprawy w góry na Dolnym Śląsku powinny mieć na uwadze, że kolejne, najbliższe Szwajcarki schronisko – na Przełęczy Okraj nad Kowarami – znajduje się w odległości niespełna 20 kilometrów. Przejście z północno-zachodniej części Rudaw Janowickich pod Karkonosze (szlakami przez Karpniki, Krogulec i Bukowiec) zajmuje ponad 6,5 godziny nieprzerwanego marszu.
Zwykle turyści wybierający się w te góry rezerwują nocleg w tradycyjnym ośrodku albo podjeżdżają na parking w pobliżu interesującego ich miejsca. Tylko nieliczni traktują Szwajcarkę jako stałą bazę wypadową w Rudawy Janowickie. Schronisko PTTK w dawnym domku myśliwskim służy głównie jako schronienie przed opadami i bufet. Inne zdanie na ten temat mogą mieć wspinacze, którzy upatrzyli sobie rudawskie skały jako miejsce do treningów. Mieści się tutaj oficjalna Baza Noclegowa Dolnośląskiej Szkoły Wspinaczki.
Rudawy Janowickie dla górołazów – główne szlaki w Rudawach Janowickich
Oznakowane trasy pozwalają dotrzeć w niemal wszystkie interesujące lub piękne miejsca w górach. W wielu lokalizacjach znajdują się też leśne ścieżki. Jeśli wybierasz się w Rudawy Janowickie, a często zdarza ci się zboczyć ze szlaku, lepiej zabierz ze sobą akcesoria do nawigacji. Bez znaczenia, czy mowa o GPS-ie, czy papierowej mapie – ważne, by ich odczytanie nie sprawiało ci poważnych trudności. Poniżej przedstawiamy kilka propozycji górskich wycieczek, biegnących wyłącznie przez oficjalne szlaki turystyczne:
- Z Janowic Wielkich przez Starościńskie Skały do Wojanowa – 12,7 km, do przejścia w 4–5 godzin. Kieruj się zieloną ścieżką przez Zamek Bolczów do Skały Przy Wiacie w Głaziskach Janowickich. Dalej podążaj niebieskim szlakiem przez Dolinę Janówki i okolice Skalnego Mostu do Starościńskich Skał. Kontynuuj wędrówkę niebieską odnogą, przez Strużnickie Skały i rejony Przełęczy Karpnickiej, aż do Rozdroża pod Trzema Koronami. Potem zielonym szlakiem, przez Krzyżną Górę – od razu do celu albo z przystankami przy kolejnych szczytach i formacjach.
- Z Trzcińska pod dawne kopalnie uranu – 17,6 km, do pokonania w 5,5–7 godzin. Idź niebieską drogą pod Trzy Korony. Potem żółtym szlakiem zejdź do Karpników, a od kościoła wróć na trasę niebieską. Możesz obejrzeć tutejszy zamek, ale raczej tylko z daleka – został przekształcony w hotel. Przejdź przez Bukowiec z malowniczymi stawami, by dojść do kowarskiego Podgórza. Wejścia do muzeów w dawnych kopalniach znajdują się niecały kilometr od siebie.
- Od schroniska w Rudawach Janowickich do Parku Zdrojowego w Jeleniej Górze – 19,3 km, szacowany czas przejścia to od 5,5 do 7,5 godziny. Przy schronisku kieruj się żółtą w dół, a od skrzyżowania ulic Rudawskiej i Turystycznej podążaj trasą zieloną. Zamek w Karpnikach zostaje po lewej, a ty możesz kierować się w stronę Mysłakowic. Podążając zielonym szlakiem, przejdziesz przez Staniszów i w ten dotrzesz do uzdrowiska Cieplice.
Wspinaczka po skałach Rudaw Janowickich
Jeśli zabierasz ze sobą sprzęt wspinaczkowy, z pewnością nie zabraknie ci skał do doskonalenia swoich umiejętności. Najlepszym wyborem będą formacje granitowe, charakteryzujące się wyższym tarciem. Według miłośników wspinaczki najlepsze lokalizacje do uprawiania tego sportu to:
- skały Sokolików:
- Baba;
- Bobrowa Turniczka;
- Krzywa Turnia;
- Tępa;
- Zipserowa Czuba
- skały wokół Krzyżnej Góry:
- Bukowe Skały;
- Jastrzębia Turnia;
- Krzyżna Strażnica;
- Swarożyc;
- Zamkowe Skały
Co spakować do plecaka na wyprawę w Rudawy Janowickie?
Przydadzą ci się mapy, przyrządy do nawigacji, a przy określonej pogodzie i porze roku także okulary przeciwsłoneczne oraz środki przeciwko insektom. Jednak ważniejszy od zawartości plecaka będzie twój ubiór. Jeśli wiążesz poważne plany wypoczynkowe z Rudawami Janowickimi, warto wcześniej zaopatrzyć się w podstawowe wyposażenie. W Decathlonie kupisz między innymi:
- buty trekkingowe;
- koszulki, spodnie i kurtki turystyczne;
- specjalne skarpety;
- odzież z wełny merino;
- rakiety śnieżne na zimowe wędrówki po górach.
Kolorowe Jeziorka, ruiny Zamku Bolczów i zabytki Doliny Pałaców i Ogrodów
Rudowy Janowickie kryją mnóstwo miejsc i zakątków, do których warto dotrzeć. Na pierwszy plan wysuwają się Kolorowe Jeziorka – 4 zbiorniki powstałe w dawnych wyrobiskach kopalń pirytu. Ich wody są błękitne, purpurowe, zielone i żółte. Znajdują się przy zielonym szlaku z Wieściszowic na Wielką Kopę. Kolejnym obowiązkowym punktem w planie wycieczki powinien być Zamek Bolczów. Powstał w 1375 roku, a jego pozostałości należą do Parku Kulturowego Kotliny Jeleniogórskiej.
Do najciekawszych miejsc w Rudawach Janowickich i okolicach należą zabytki z tzw. Doliny Pałaców i Ogrodów. Są to m.in.:
- Zamek Bolczów;
- pałac w Bukowcu;
- jeleniogórski pałac Paulinum;
- Dębowy Dwór w Karpnikach;
- pałac w Karpnikach;
- zespół parkowo-pałacowy Schaffgotschów w Cieplicach;
- zespół parkowo-pałacowy w Ciszycy;
- łomnicki zespół parkowo-pałacowy;
- zespół parkowo-pałacowy w Staniszowie Górnym;
- mysłakowicki zespół parkowo-pałacowy;
- zespół parkowo-pałacowy w Wojanowie-Bobrowie;
- wojanowski zespół parkowo-pałacowy;
- i 14 innych obiektów na 100 km² Kotliny Jeleniogórskiej.
Rudawy Janowickie – pozostałe atrakcje turystyczne
Nie wszyscy mają ochotę cały czas pochodzić po górach. Dla takich osób nie zabraknie interesujących alternatyw. Do najciekawszych atrakcji w pobliżu Rudaw Janowickich z pewnością należą:
- muzea w sztolniach dawnych kopalń uranu w Kowarach;
- ruiny Zamku Sokolec;
- ślady średniowiecznego górnictwa wokół Miedzianki;
- Park Krajobrazowy w Bukowcu;
- Termy Cieplickie;
- Zamek Chojnik;
- Park Fauny i Flory Słodkowodnej w mysłakowickim Siedlisku Pstrąga;
- parki miniatur w Kowarach i Mysłakowicach;
- kowarski Dom Kata;
- Muzeum Sentymentów;
- Zamek Księcia Henryka w Marczycach;
- Jezioro Bukówka z zaporą wodną;
- Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze;
- muzeum i podziemny kompleks Projekt Arado.
To i tak niewielka część tego, co Rudawy Janowickie i pobliskie miejscowości mają do zaoferowania turystom. Zanim wybierzesz się w góry w Polsce czy za granicą, pamiętaj o odpowiednich akcesoriach i wyposażeniu!
Fot. ilustracyjne: Jojo via Wikipedia, CC BY-SA 3.0
Może Cię także zainteresować:
- Rudawy Janowickie i ich rowerowe szlaki
- Góry Sokole – gdzie leżą i co mają do zaoferowania?
- Przełęcz Rędzińska – malownicze szosy w Rudawach Janowickich
- Krzyżna Góra i Sokolik – prawdziwe perły Gór Sokolich
- Kolorowe jeziorka – Rudawy Janowickie mogą Cię zaskoczyć!
