Gdzie znajduje się Wielki Krywań?
Wielki Krywań położony jest w centralnej części Małej Fatry, w paśmie Krywańskiej Fatry. Administracyjnie znajduje się on na terenie kraju żylińskiego, w powiecie Martin. Najbliższe miejscowości to Vrátna, z której prowadzi najkrótszy szlak na szczyt, oraz Terchová, znana jako miejsce narodzin słowackiego bohatera narodowego Juraja Jánošíka. Znajduje się tam wykonany ze stali pomnik słynnego zbójnika, który malowniczo góruje nad miejscowością. Planując zdobycie Wielkiego Krywania, warto zaplanować jednocześnie zwiedzanie najbliższej okolicy.
Mała Fatra, mimo swojej nazwy, to pasmo górskie o imponujących rozmiarach. Rozciąga się na długości ok. 60 km, a jej najwyższe szczyty, poza Wielkim Krywaniem, to m.in. Chleb (1647 m n.p.m.), Stoh (1607 m n.p.m.) czy Wielki Rozsutec (1610 m n.p.m.). Cały obszar objęty jest ochroną w ramach Parku Narodowego Mała Fatra.
Szlak turystyczny na Wielki Krywań z Vrátnej
Na Wielki Krywań można wejść z kilku miejsc. Najpopularniejszym punktem startowym na jest miejscowość Vrátna, a dokładniej parking przy dolnej stacji kolejki gondolowej. Należy iść w kierunku schroniska Chata Vrátna, przy którym znajduje się węzeł szlaków turystycznych. Wybieramy znaki zielone, które prowadzą wzdłuż stoku, co już na starcie oznacza spore podejście. Trasa liczy ok. 5,2 km i pokonuje przewyższenie 962 m. Czas przejścia to ok. 3,5-4 h. Szlak jest dość stromy, prowadzi w większości przez las, a w partiach grzbietowych oferuje piękne widoki. Wejście jest możliwe przez cały rok, zimą jednak konieczny jest odpowiedni sprzęt (raki, czekan).
Ważnym etapem jest Snilovské sedlo (Przełęcz Snilowska), skąd rozciągają się wspaniałe panoramy Małej Fatry. Można się tam dostać, korzystając z niebieskich oznaczeń. Stąd już krótki odcinek dzieli nas od Wielkiego Krywania. Po drodze warto rozglądać się wokół, ponieważ widoki zapierają dech w piersiach. Kiedy już osiągnie się cel, warto zostać tam na chwilę. Na szczycie znajduje się bowiem dokładnie opisana panorama z Wielkiego Krywania. Widać stąd słowackie i polskie Tatry, Gorce, Beskidy, a także Wielką Fatrę. To bynajmniej nie wyczerpuje całej listy pięknych zakątków.
Z Wielkiego Krywania można iść dalej (np. w kierunku szczytu Chleb) lub wrócić do Vrátnej. Wiele osób skraca sobie drogę, korzystając z udogodnienia, jakim jest kolejka gondolowa.
Atrakcje na szlaku z Vrátnej
Wyruszając zielonym szlakiem z Vrátnej w stronę Wielkiego Krywania, po drodze mija się kilka ciekawych obiektów. Interesującym miejscem jest Chata pod Suchým (1261 m n.p.m.) – schronisko turystyczne położone na rozległej polanie. Obiekt czynny jest cały rok, oferując miejsca noclegowe oraz bufet. To dobry punkt na odpoczynek przed dalszą wędrówką.
Idąc dalej grzbietem, dociera się do szczytu Suchý (1468 m n.p.m.), z którego rozciąga się panorama na Dolinę Vratną. Kolejne widokowe kulminacje na trasie to Pekelník oraz Malý Kriváň.
Szlak turystyczny na Wielki Krywań z Sutova
Alternatywą dla wejścia z Vrátnej jest szlak wiodący z miejscowości Šútovo. Można tam znaleźć kilka miejsc do parkowania, w tym darmowy parking całkiem blisko szlaku. Trasa znakowana jest na zielono i początkowo prowadzi przez las. Na szczęście drzewa kończą się szybko i nie przeszkadzają w podziwianiu widoków (m.in. na Tatry i Wielką Fatrę). Po około 2 godzinach ukazuje się schronisko Chata pod Chlebom. To dobre miejsce na wypoczynek, ponieważ do celu są kolejne 2 godziny marszu.
Długość szlaku to ok. 20 km. Czas przejścia to ok. 5,5-6 h. Trasa jest nieco dłuższa i bardziej wymagająca niż wejście z Vrátnej, ale jest na niej za to kilka ciekawych punktów, przy których warto się zatrzymać.
Atrakcje na szlaku z Sutova
Główną atrakcją na niebieskim szlaku z Šútova jest Šútovský vodopád – drugi co do wysokości wodospad na Słowacji (38 m wysokości). Dotarcie do niego zajmuje ok. 1,5 h od początku trasy.
Z Chlebskiego sedla szlak prowadzi już stromo pod górę, osiągając grzbiet Krywańskiej Fatry w rejonie szczytu Hromové (1636 m n.p.m.). Dalej wiedzie wzdłuż grani przez Malý Kriváň aż na sam wierzchołek Wielkiego Krywania, skąd podziwiać można rozległe widoki na całą Małą Fatrę.
Kolej gondolowa Vrátna – Chleb. Sposób na skrócenie trasy
Ciekawą opcją dla osób, które chcą zaoszczędzić nieco sił przed wejściem na Wielki Krywań, jest skorzystanie z kolei gondolowej z Vrátnej. Dolna stacja znajduje się we Vratnej Dolinie, górna to Snilovské sedlo. Kolej pokonuje 900 m przewyższenia, a przejazd trwa ok. 15 minut – oszczędza to jakieś 2 godziny marszu. Po wyjściu z górnej stacji na grzbiet można kontynuować wędrówkę czerwonym szlakiem na Wielki Krywań.
Kolej gondolowa kursuje codziennie w sezonie letnim (maj-październik) oraz zimowym (grudzień-kwiecień). Godziny otwarcia i ceny biletów warto sprawdzić na oficjalnej stronie ośrodka przed zaplanowaniem wycieczki.
Sprzęt potrzebny do eksplorowania Małej Fatry
Wybierając się na wędrówkę w Małej Fatrze, w tym na Wielki Krywań, należy odpowiednio się do niej przygotować. Podstawowy sprzęt obejmuje:
- wygodne, rozchodzone buty trekkingowe za kostkę, najlepiej z membraną;
- plecak o pojemności 25-35 l na jednodniową wycieczkę;
- kurtkę przeciwdeszczową i wiatrówkę;
- ciepłą odzież (polar, softshell), bieliznę termoaktywną, czapkę i rękawiczki;
- okulary przeciwsłoneczne, krem z filtrem UV;
- mapę i kompas (lub GPS), naładowany telefon komórkowy;
- latarkę czołową z zapasowymi bateriami;
- podręczną apteczkę;
- zapas wody i jedzenia, np. batony energetyczne, kanapki, owoce;
- w zależności od pory roku przydać mogą się dodatkowo: stuptuty (ochraniacze na buty), kijki trekkingowe, raki i czekan zimą, koc termiczny, gwizdek ratunkowy, środek na owady latem, zapasowa para skarpet.
Warto też rozważyć zabranie drobnych akcesoriów jak scyzoryk, zapałki/zapalniczka, powerbank czy worek na śmieci. Pakując plecak, należy zwracać uwagę na wagę – im lżejszy ekwipunek, tym przyjemniejsza będzie wędrówka. Większość potrzebnego sprzętu i akcesoriów turystycznych kupisz w sklepie Decathlon.
Wielki Krywań – idealny cel wycieczki
Wielki Krywań to jeden z najatrakcyjniejszych szczytów w Małej Fatrze, będący obowiązkowym punktem dla miłośników górskich wycieczek. Wejście na wierzchołek możliwe jest kilkoma szlakami, z czego najpopularniejsze prowadzą z miejscowości Vrátna i Šútovo.
Niezależnie od wybranego wariantu, wejście na Wielki Krywań wymaga dobrej kondycji i odpowiedniego sprzętu turystycznego. Warto zarezerwować na wędrówkę cały dzień, by móc w pełni nacieszyć się pięknymi widokami roztaczającymi się ze szczytu. Krywańska Fatra to obszar wyjątkowy krajobrazowo, który zachwyci każdego pasjonata aktywnego wypoczynku na łonie natury.
Fot. Główne: Jerzy Opioła via Wikipedia, CC BY-SA 3.0
