Gerlach – szczyt Korony Europy. Dojazd, czas podejścia, szlaki

Góra leży w bocznej grani Tatr Wysokich. Jako najwyższe wzniesienie Słowacji należy do Korony Europy. Jak wysoki jest Gerlach? Szczyt leży na wysokości 2655 m n.p.m. i jest jednym z 5 wybitnych wzniesień i nazwanych turni całego masywu. Zdobycie góry wymaga wspinania się z użyciem profesjonalnego sprzętu oraz asysty certyfikowanego taternika. Za najłatwiejszą drogę wspinaczkową uchodzi trasa przez Wielicką Próbę. Kolejny wariant to wejście zachodnimi zboczami na Przełęcz Tetmajera pomiędzy Gerlachem i Zadnim Gerlachem z Doliny Batyżowieckiej. Doświadczeni i pewni swoich umiejętności wspinacze wybierają Drogę Martina lub Próbę Tatarki przez Żleb Darmstädtera. Sprawdź, jak można zdobyć tę górę!

Gerlach – najwyższy szczyt Tatr, Słowacji i całych Karpat. Informacje o górze

Słowacka nazwa głównego wzniesienia to Gerlachovský štít. Polskie określenia na niekwestionowanego króla Tatr słowackich to także Gierlach albo Garłuch. To najwyższy szczyt Karpat, zaliczany do Wielkiej Korony Tatr (szczyty o wysokości powyżej 8 tys. stóp, czyli ok. 2438,4 m). Całe Tatry Wysokie mają budowę alpejską i są częścią Centralnych Karpat Zachodnich. Cały masyw Gerlacha składa się z kilku wierzchołków i skalnych turni. Najważniejsze wśród nich są:

• główny wierzchołek na wysokości 2655 metrów nad poziomem morza;
• Zadni Gerlach (Zadný Gerlach, 2616 m);
• Pośredni Gerlach (Gerlachovská veža, 2642 m);
• Mały Gerlach (Kotlový štít, 2601 m);
• Gerlachowska Czuba (Gerlachovský zub, 2615 m).

Poszczególne wybitności i turnie oddzielone są przełęczami i tzw. przełączkami. Największa jest wspominana wcześniej Przełęcz Tetmajera, czyli Gerlachovské sedlo. Na Gerlachu znajdują się również:

• Wyżnie Gerlachowskie Wrótka;
• Pośrednie Gerlachowskie Wrótka;
• Niżnie Gerlachowskie Wrótka.

Dlaczego szczyt zdobędziesz tylko z przewodnikiem?

Taternicy często pytają turystów, którzy są zainteresowani ich usługami, czy mają jakieś doświadczenie ze wspinaczką wysokogórską. Bez odpowiednich umiejętności, wyposażenia i asekuracji nie sposób wejść na szczyt Gerlacha – przynajmniej w legalny, bezpieczny sposób. Zejście wcale nie jest prostsze. Przed wyjazdem na Słowację warto sprawdzić się na Orlej Perci i drogach wspinaczkowych po polskiej stronie Tatr.

Koszt wynajęcia przewodnika wysokogórskiego z odpowiednimi uprawnieniami wynosi od 1000 zł wzwyż. To, ilu turystów może uczestniczyć w takiej wyprawie, zależy od pory roku oraz warunków w górach. Latem grupka, która chce zdobyć Gerlach, liczy maksymalnie 4 osoby (3 turystów plus międzynarodowy przewodnik – nie musi to być Słowak). Zimą i w warunkach podwyższonego zagrożenia lawinowego (np. zalegającego na wiosnę śniegu) na najwyższy szczyt Tatr i całych Karpat może wybrać się 3-osobowa grupka (2+1). Warto poważnie zastanowić się nad ubezpieczeniem, ponieważ TOPR na Słowacji (Horská záchranná služba) za każdą akcję ratowniczą pobiera opłatę. Brak polisy w razie jakiegoś wypadku stworzy szereg poważnych problemów.

Do wejścia na Gerlach potrzebujesz górskiego wyposażenia taternika

Sprzęt dobrej jakości znajdziesz np. w sklepach sieci Decathlon. Jakie kategorie przeglądać? Najważniejsze są:

• obuwie trekkingowe i turystyczne;
• kask
• odzież turystyczna i trekkingowa;
• impregnaty do butów i odzieży;
• plecaki.

Pod Gerlachem przydatne będą również latarki i czołówki, urządzenia do nawigacji czy kompletna apteczka turystyczna. Niezbędny sprzęt wspinaczkowy – liny asekuracyjne, zapięcia do uprzęży – może zapewnić przewodnik górski w ramach swoich usług, ale na wejście turystyczne najlepiej zabrać własne, uprzednio przetestowane wyposażenie. Wspinacze wychodzący w wysokie Tatry zimą powinni mieć jeszcze m.in.:

• raki;
• czekany;
• folię NRC;
• osobisty zestaw lawinowy.

Śląski Dom to główny punkt wypadowy na szczyt Gerlacha. Najpopularniejsza droga wiedzie przez Dolinę Wielicką

Na Gerlach nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny, zatem trudno mówić o konkretnych łącznych odległościach czy orientacyjnych czasach wejścia. Wszystko zależy od obranej drogi, warunków w danym dniu czy tempa pokonywania trudnych odcinków z ekspozycją na przepaść. Poniżej lista dróg na Gerlach z podstawowym opisem:

1. Prawdopodobnie najczęściej uczęszczane wejście rozpoczyna się od 1-kilometrowego podejścia (ok. 35 min) zielonym szlakiem wzdłuż Wielickiego Jeziora i potoku. Kawałek za wodospadem zaczyna się podejście z Doliny Wielickiej przez Wielicką Próbę – żleb z 700-metrowym przewyższeniem.
2. Niektórzy kontynuują wędrówkę zieloną trasą aż do Polskiego Grzebienia (słow. Poľský hrebeň), skąd wchodzą na grań (po 3,1 km i 2 h od wyjścia). Dłuższe poruszanie się szczytowymi partiami nie musi oznaczać mniejszego wysiłku.
3. Między tymi punktami znajduje się jeszcze jedno zejście ze szlaku w stronę Gerlacha, czyli Próbę Tatarki (2,5 km, 1:30 h od schroniska/hotelu górskiego). Ścieżka przez Gipsyho ferrata należy do najtrudniejszych technicznie i najbardziej wymagających fizycznie.
4. Z Domu Śląskiego czerwonym szlakiem (Magistralą Tatrzańską) do Batyżowieckiego Stawu (3,3 km, 2 h). Zejście z ubitej drogi na wąską ścieżkę, pierwsze poważne trudności na ok. 2000 m np.m. Wejście jest poprowadzone z Doliny Batyżowieckiej przez Batyżowiecką Próbę, która w dolnej części wspinaczki na Gerlach ma kilka różnych wariantów.
5. Droga Martina/Martinka – graniowa droga wspinaczkowa. Martinovka prowadzi przez zachodnią ścianę masywu. Zapewnia niesamowite widoki, ale raczej nie ma czasu na ich podziwianie – to wariant o wysokiej skali trudności, przeznaczony dla doświadczonych wspinaczy.

Gerlach to najwyższy szczyt Tatr, ale naukowcy wcale nie wiedzieli tego od początku. Przez wiele lat to miano należało do Łomnicy/Łomnickiego Szczytu (2634 m n.p.m.). Dopiero dokładniejsze pomiary pozwoliły wyprostować poważną pomyłkę. Jeśli podczas wejścia na najwyższą górę Słowacji będziesz zachowywać się jak pierwsi badacze (niedostateczna rzetelność, brak odpowiedniego sprzętu) – twoja pomyłka będzie miała znacznie poważniejsze konsekwencje.

• Zadni Gerlach – propozycja szlaku turystycznego. Co trzeba wiedzieć?
• Lodowy Szczyt – trasa dla zaawansowanych. Zobacz opis szlaku i czas podejścia
• Tatry Wschodnie – najwyższe szczyty, najlepsze szlaki i najciekawsze atrakcje
• Gęsia Szyja – najważniejsze informacje. Opis szlaku, dojazd, parking, czas podejścia
• Bystra, Tatry Zachodnie – najważniejsze informacje