Charakterystyka i lokalizacja Żlebu Kulczyńskiego
Żleb Kulczyńskiego stanowi charakterystyczny element krajobrazu Tatr Wysokich, opadający z Przełączki nad Dolinką Buczynową do Dolinki Koziej. Formacja ta otrzymała swoją nazwę na cześć przyrodnika Władysława Kulczyńskiego, który jako pierwszy turysta pokonał ten szlak w 1893 roku wraz z przewodnikiem Szymonem Tatarem młodszym. W dolnej części żlebu znajduje się charakterystyczny, stromy próg skalny, który szlak turystyczny omija, wykorzystując Rysę Zaruskiego. Miejsce to wymaga szczególnej uwagi ze względu na zalegający często do lipca śnieg oraz mokre, śliskie podłoże.
Górna część żlebu, choć mniej wymagająca technicznie, prowadzi przez teren usłany wielkimi głazami. Trasa ta należy do najbardziej wymagających w Tatrach, o czym świadczy statystyka wypadków oraz konieczność zachowania szczególnej ostrożności ze względu na możliwość spadających kamieni. Zimą żleb został po raz pierwszy pokonany 22 lutego 1910 roku przez księdza Walentego Gadowskiego wraz z przewodnikiem Jakubem Gąsienicą Wawrytko starszym.
Żleb Kulczyńskiego – opis szlaku turystycznego
Szlak przez Żleb Kulczyńskiego rozpoczyna się przy schronisku Murowaniec na Hali Gąsienicowej, skąd niebieski szlak prowadzi do Czarnego Stawu Gąsienicowego. Aby dostać się do Doliny Gąsienicowej, najlepiej jest wyruszyć z Kuźnic. Interesująca nas trasa początkowo wiedzie po kamiennych płytach, oferując widoki na Kościelec i grań Orlej Perci. Od tafli Czarnego Stawu szlak kieruje się w stronę Zmarzłego Stawu pod Zawratem, pokonując lekkie zakosy i skalny kominek.
Po dotarciu do Koziej Dolinki trasa przechodzi w czarny szlak, gdzie rozpoczyna się właściwa wspinaczka Żlebem Kulczyńskiego.
Pierwszym znaczącym wyzwaniem jest przejście przez Rysę Zaruskiego, gdzie często zalega śnieg nawet w okresie letnim. Kolejny odcinek prowadzi po mokrych i śliskich blokach skalnych, wyposażonych w łańcuchy i metalowe poręcze. Kluczowym punktem trasy jest 20-metrowy komin – najbardziej wymagający technicznie fragment szlaku. Po jego pokonaniu następuje przejście przez eksponowaną półkę skalną z kilkunastometrową przepaścią. Górna część żlebu, choć mniej wymagająca, wymaga uwagi ze względu na luźne kamienie. Szlak kończy się na połączeniu z czerwono znakowaną Orlą Percią.
Z tego miejsca możliwe jest zejście tą samą drogą albo kontynuacja wędrówki Orlą Percią w kierunku Skrajnego Granatu lub Koziego Wierchu. Z tego szczytu droga prowadzi do malowniczej tatrzańskiej Doliny Pięciu Stawów Polskich. Cała trasa wymaga doświadczenia górskiego i odpowiedniego przygotowania fizycznego.
Trudności techniczne na szlaku
Jak wspomniano, szlak przez Żleb Kulczyńskiego należy do najbardziej wymagających tras w Tatrach Wysokich. Najtrudniejszym fragmentem jest 20-metrowy pionowy komin, w całości ubezpieczony łańcuchami i klamrami, gdzie wspinaczka odbywa się niemal pionowo. Szczególną uwagę należy zwrócić na początkowy odcinek wiodący przez Rysę Zaruskiego, gdzie nawet w lecie zalega śnieg, a po skałach często spływają strużki wody. Dodatkowym utrudnieniem jest sypiący się piarg oraz luźne kamienie, które mogą stanowić zagrożenie dla turystów znajdujących się poniżej.
Po pokonaniu komina trasa prowadzi przez eksponowaną półkę skalną oraz stromą rynnę, również wyposażoną w ubezpieczenia. Górna część żlebu, choć nieco łatwiejsza technicznie, wymaga stałej koncentracji ze względu na mokre i śliskie podłoże. Do 2010 roku w żlebie odnotowano 7 wypadków, w tym 2 śmiertelne, co świadczy o wysokim stopniu trudności tego szlaku.
Jak przygotować się do pokonania Żlebu Kulczyńskiego? Potrzebny ekwipunek
Przed wyruszeniem na ten trudny fragment Orlej Perci niezbędne jest odpowiednie przygotowanie sprzętowe – warto wcześniej odwiedzić Decathlon:
- kask jest elementem obowiązkowym ze względu na często spadające kamienie oraz sypiący się piarg;
- solidne buty trekkingowe z dobrą przyczepnością są kluczowe, ponieważ skały bywają mokre i śliskie, a po ścianach często spływają strużki wody;
- warto zabrać rękawice ułatwiające chwytanie łańcuchów i klamer;
- ze względu na zmienne warunki atmosferyczne i długi czas przejścia (około 3 godzin i 15 minut) należy mieć ze sobą odpowiednią ilość wody, prowiant oraz odzież przeciwdeszczową.
Szczególnie istotne jest zaplanowanie wycieczki na okres dobrej pogody, gdyż mokre skały znacząco zwiększają trudność przejścia i ryzyko poślizgnięcia. Warto również pamiętać, że w górnej części żlebu nawet w lecie mogą zalegać płaty śniegu.
Żleb Kulczyńskiego stanowi wyjątkowy element tatrzańskiego krajobrazu, będący świadectwem pionierskiej działalności pierwszych turystów i taterników. Jego przejście wymaga nie tylko odpowiedniego przygotowania fizycznego i technicznego, ale również szacunku do gór i świadomości własnych możliwości. Warto pamiętać, że w górach warunki pogodowe mogą się gwałtownie zmieniać, dlatego kluczowe jest elastyczne planowanie wycieczki i gotowość do zawrócenia w przypadku pogorszenia warunków. Bezpieczne przejście żlebu daje jednak ogromną satysfakcję i pozostawia niezapomniane wrażenia z kontaktu z dziką naturą Tatr Wysokich.
Fot. główne: Jerzy Opioła (Wikipedia), CC BY-SA 4.0
Może Cię także zainteresować:
- Zadni Granat – średnio trudny szlak. Jak wygląda podejście z Hali Gąsienicowej?
- Orla Perć – najtrudniejszy szlak dla taterników. Czas przejścia
- Perć Akademików – opis żółtego szlaku na Babią Górę
- Kozia Przełęcz – szlak w Tatrach dla wymagających
- Zawratowa Turnia – poznaj piękno tatrzańskich szczytów
