Położenie i charakterystyka Banówki
Banówka znajduje się w grani głównej Tatr Zachodnich, pomiędzy szczytem Pachoła (2166 m) a Hrubą Kopą (2168 m). Od Pachoła oddziela ją Banikowska Przełęcz (2043 m), natomiast od Hrubej Kopy – Przełęcz nad Zawratami (2069 m). Banówka jest czwartym co do wysokości szczytem Tatr Zachodnich, ustępując jedynie Bystrej, Raczkowej Czubie i Barańcowi.
Północne stoki Banówki opadają imponującą, 350–metrową ścianą do Doliny Spalonej. U podnóża ściany znajdują się rozległe stożki piargowe. Zachodnia grań Banówki łączy się z Jałowieckim Przysłopem i Rosochą, tworząc 7–kilometrową grań oddzielającą Dolinę Parzychwost od Doliny Żarskiej. Bezpośrednio na północnym stoku w górnej części Doliny Żarskiej, usytuowany jest polodowcowy Kocioł Banikowskiego.
Geologia i przyroda
Banówka składa się głównie z granitoidów rohackich, co nadaje jej wygląd zbliżony do szczytów Tatr Wysokich. Wschodni grzbiet wyróżnia się skalną czubką oraz formacją skał znaną jako Igła w Banówce (Baníkovská ihlá). Na stromych, północnych ścianach Banówki można spotkać rzadkie gatunki roślin alpejskich takie jak goryczka przezroczysta, skalnica mchowata, jaskier alpejski czy lodnikowy. Siedliska te stanowią cenne przyrodniczo obszary tatrzańskiej flory.
Jak przygotować się na wyprawę na szczyt?
Aby dobrze przygotować się na wyprawę na szczyt Banówka w Tatrach Zachodnich, warto zadbać o odpowiedni sprzęt turystyczny, buty trekkingowe oraz odzież dostosowaną do warunków pogodowych. Postaw na odzież z oddychających i szybkoschnących materiałów takich jak wełna merino. Nie zapomnij o odpowiednim zaopatrzeniu w prowiant i wodę, aby mieć energię na całą trasę. Przygotuj także mapę szlaków górskich i kompas, abyś mógł orientować się w terenie.
Ważne jest również sprawdzenie prognozy pogody oraz informacji o warunkach na szlaku. Przygotuj się także na ewentualne nagłe zmiany pogody i bądź gotowy na każdą sytuację. Decathlon to doskonałe miejsce na zakupy przed wyprawą w góry. Szeroki asortyment, fachowe doradztwo i przystępne ceny pozwolą ci skompletować niezbędny ekwipunek. Pamiętaj, że szczyt Banówka to wymagająca trasa, która miejscami jest mocno eksponowana. Wymaga dobrego przygotowania kondycyjnego i odpowiedniego sprzętu. Warto zapoznać się z opisem trasy i panoramami, aby wiedzieć, czego się spodziewać.
Szlaki turystyczne na Banówkę
Przez Banówkę przebiegają dwa znakowane szlaki turystyczne:
- Czerwony szlak biegnący granią główną Tatr Zachodnich od Smutnej Przełęczy do Banikowskiej Przełęczy. Prowadzi przez Trzy Kopy, Hrubą Kopę i Banówkę. Czas przejścia ze Smutnej Przełęczy na szczyt to około 2 godziny, natomiast z Banówki na Banikowską Przełęcz – 30 minut.
- Zielony szlak z bufetu Rohackiego obok Rohackich Stawów, przez Banikowską Przełęcz na szczyt (wspólny odcinek z czerwonym szlakiem), a następnie przez Jałowiecki Przysłop i Jałowiecką Przełęcz do Schroniska Żarskiego w Dolinie Żarskiej. Czas przejścia z bufetu na Banówkę wynosi 3 godziny 50 minut, a ze szczytu do schroniska – 2 godziny.
Trudności i widoki na szlaku
Szlak turystyczny na Banówkę miejscami jest mocno eksponowany i prowadzi po dużych blokach skalnych. Wymaga ostrożności, szczególnie podczas deszczowej pogody. Odcinek od Przełęczy nad Zawratami uznawany jest za jeden z najtrudniejszych fragmentów szlaków w Tatrach.
Banówka tworzy długą, prawie płaską grań z niewyraźnie zaznaczonymi wierzchołkami. Zarówno z grani, jak i z samego szczytu roztaczają się rozległe widoki na okoliczne pasma górskie. Przy dobrej pogodzie można podziwiać panoramę Niżnich Tatr, dolinę Wagu, Babią Górę czy Pilsko. Niezapomniane krajobrazy rekompensują trudy wspinaczki.
Ciekawostki o Banówce
Nazwa szczytu pochodzi od gwarowego słowa „bania”, które dawniej oznaczało kopalnię. W XVIII wieku próbowano wydobywać rudy żelaza u podnóża Banówki, lecz bez większych osiągnięć. Banówka była miejscem wielu pierwszych wejść i przejść turystycznych. Jednym z nich był trawers grani dokonany 24 kwietnia 1948 roku przez Kazimierza Paszuchę i Czesława Łapińskiego. Paszucha tak opisywał widoki z tego miejsca:
„Ze szczytu bajkowy widok ośnieżonych Niżnich Tatr, a popod nimi całą doliną wije się srebrna nić Wagu, na zachód widać pasmo gór odcinających się jasnymi poświatami – wszystko w słońcu, śniegu i ciemnej zieleni. Po północnej stronie Babia Góra i Pilsko. Widok ciekawy i niezapomniany”.
Banówka to niezwykły szczyt, który zachwyca swoim wyglądem, oferuje wspaniałe widoki i stanowi wyzwanie dla miłośników górskich wędrówek. Warto poznać bliżej ten najwyższy szczyt Tatr Zachodnich położony w grani głównej i odkryć jego piękno na własne oczy.
Fot. Główne: I, Selso via Wikipedia, CC BY-SA 3.0
Może Cię także zainteresować:
- Baraniec w Tatrach Zachodnich – opis szlaku, dojazd, parking, czas podejścia
- Rohacz Płaczliwy – wszystko, co musisz wiedzieć o tym szczycie
- Siwa Przełęcz – serce Tatr Zachodnich. Szlaki turystyczne, ciekawostki
- Dolina Żarska – szlaki turystyczne, atrakcje i ciekawostki
- Smrek w słowackich Tatrach Zachodnich – trasa z Doliny Żarskiej
