Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza – przewodnik po GSS

Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza – informacje

Główny Szlak Sudecki powstał po II wojnie światowej z inicjatywy Mieczysława Orłowicza, wybitnego krajoznawcy. Szlak został wytyczony w 1947 roku, aby umożliwić turystom poznanie najważniejszych pasm górskich Sudetów.  Decyzje zapadły na spotkaniu PTTK w Jeleniej Górze. Jest to jeden z najdłuższych szlaków długodystansowych w Polsce – ustępuje jedynie Głównemu Szlakowi Beskidzkiemu. Jako że trasę wytyczano za czasów Polski Ludowej, omija wiele ciekawych terenów, które wtedy były pilnie strzeżone przez wojsko jako tereny przygraniczne. Nie obejmuje na przykład szczytu masywu Śnieżnika czy szczytu Śnieżki.

Trasa GSS rozpoczyna się w Świeradowie-Zdroju i kończy w Prudniku, prowadząc przez najważniejsze pasma Sudetów. Szlak wiedzie przez:

• Góry Izerskie;
• Karkonosze;
• Rudawy Janowickie;
• Góry Kamienne;
• Góry Sowie;
• Góry Stołowe;
• Góry Orlickie;
• Góry Bystrzyckie;
• Masyw Śnieżnika;
• Góry Złote;
• Góry Opawskie.

Główny Szlak Sudecki znakowany jest kolorem czerwonym i liczy około 440 km długości. Suma podejść na całej trasie przekracza 15 000 metrów.

Jaki jest przebieg GSS? Opis trasy

Główny Szlak Sudecki to fascynująca trasa wiodąca przez najpiękniejsze pasma Sudetów. Jak wspomniano wcześniej, wędrówka rozpoczyna się w malowniczym Świeradowie-Zdroju, skąd szlak prowadzi przez Góry Izerskie, oferując stromie podejścia i widokowe grzbiety. Kolejnym etapem są Karkonosze, gdzie trasa mija efektowny Wodospad Kamieńczyka i wiedzie w kierunku majestatycznej Śnieżki.

Dalej szlak turystyczny zagłębia się w zalesione i kameralne Rudawy Janowickie, by przez Bramę Lubawską dotrzeć do Gór Kamiennych. Ten odcinek charakteryzuje się wymagającymi podejściami na szczyty Bukowiec i Graniczna. Dalej trasa wiedzie przez Góry Sowie, gdzie warto zboczyć do kompleksu podziemnego miasta Osówka, świadectwa burzliwej historii regionu. Kolejnym etapem są unikalne Góry Stołowe, słynące ze skalnych labiryntów i formacji, z kulminacją na Szczelińcu. Szlak prowadzi dalej przez Góry Orlickie i Bystrzyckie, mijając urokliwe uzdrowiska Kudowa-Zdrój i Duszniki-Zdrój.

Po przekroczeniu Kotliny Kłodzkiej trasa wspina się na imponujący Śnieżnik, by następnie przez Góry Złote dotrzeć do Przedgórza Paczkowskiego. Tutaj mijamy malownicze miasta Złoty Stok i Paczków. Ten odcinek, wiodący częściowo asfaltowymi drogami, może wydawać się mniej atrakcyjny, ale stanowi interesujący kontrast z wcześniejszymi górskimi partiami. Finałowym akcentem są Góry Opawskie z malowniczą Biskupią Kopą. Szlak kończy się w Prudniku, gdzie po 440 kilometrach wędrówki czeka zasłużony odpoczynek.

Czas przejścia GSS

Ile zajmuje przejście całego szlaku? Czas przejścia Głównego Szlaku Sudeckiego zależy od indywidualnych możliwości i przyjętego tempa wędrówki. Dla przeciętnego turysty pokonanie całej trasy zajmuje zwykle od 14 do 18 dni. Szacowany łączny czas potrzebny na przejście wszystkich 440 kilometrów szlaku wynosi około 120 godzin aktywnego marszu. Warto jednak pamiętać, że jest to tylko orientacyjne założenie. Niektórzy wędrowcy potrzebują więcej czasu, inni mniej. Rekordzista pokonał trasę w 82 godziny i 46 minut.

PTTK ustanowiło specjalną odznakę diamentową dla tych, którzy przejdą GSS w czasie 18 dni lub krótszym. Planując wyprawę, należy uwzględnić nie tylko sam czas marszu, ale również przerwy na odpoczynek, posiłki i zwiedzanie atrakcji na trasie. Według mapy turystycznej szacowany czas przejścia całego szlaku to prawie 135 godzin. Warto rozłożyć wędrówkę na etapy dostosowane do własnej kondycji i preferencji, pamiętając, że GSS to nie wyścig, a możliwość dogłębnego poznania piękna i różnorodności Sudetów.

Trudności techniczne na Głównym Szlaku Sudeckim

Główny Szlak Sudecki nie stawia przed wędrowcami poważnych trudności technicznych. Na trasie nie ma miejsc, które wymagałyby specjalnych umiejętności czy sprzętu wspinaczkowego. Jedynym warunkiem, jaki powinien spełniać turysta wyruszający na GSS, jest dobra kondycja fizyczna, niezbędna do pokonania długich, często stromych podejść i zejść. Wyzwaniem może być także sam dystans – prawie 450 kilometrów to nie lada wyzwanie nawet dla doświadczonego wędrowca. Dodatkową trudnością są odcinki szlaku poprowadzone drogami publicznymi, co wynika z charakterystycznej, wyspowej budowy Sudetów.

Przejście GSS zimą wiąże się z dodatkowymi wyzwaniami, takimi jak niskie temperatury, zaśnieżenie czy oblodzone fragmenty trasy, dlatego wtedy zalecane jest zabranie raków. Mimo wszystko, przy odpowiednim przygotowaniu kondycyjnym i zachowaniu rozsądku, Główny Szlak Sudecki jest dostępny dla większości wprawionych turystów górskich.

Jaki ekwipunek jest potrzebny na Głównym Szlaku Sudeckim?

Planując wędrówkę Głównym Szlakiem Sudeckim, warto zadbać o odpowiedni ekwipunek:

• podstawą są wygodne, rozchodzone buty trekkingowe oraz lekki, pojemny plecak o pojemności 30-65 litrów, w zależności od indywidualnych preferencji;
• niezbędne są także ubrania dostosowane do zmiennych warunków pogodowych – kilka par skarpet i bielizny (najlepiej z materiałów syntetycznych, odprowadzających wilgoć), koszulki termoaktywne, polar lub softshell, kurtka przeciwdeszczowa oraz spodnie z szybkoschnących materiałów;
• warto zabrać śpiwór, matę lub karimatę oraz namiot, jeśli planujemy noclegi na dziko;
• przydatne będą też kijki trekkingowe, czołówka, powerbank, apteczka oraz przybory do gotowania i jedzenia;
•  dobrym uzupełnieniem jest przewodnik po GSS z mapami oraz książeczka GOT do zbierania pieczątek.

Elementy wyposażenia, które potrzebne będzie podczas wyprawy, kupisz w dobrym sklepie sportowym. Jednym z miejsc wartych uwagi jest Decathlon.

Najpopularniejsze miejsca na noclegi na GSS

Wędrując Głównym Szlakiem Sudeckim, turyści mają do dyspozycji różnorodne opcje noclegowe. Najpopularniejszymi miejscami są schroniska PTTK, których na trasie lub w jej pobliżu znajduje się ponad dwadzieścia. Oferują one wygodne warunki, wyżywienie oraz zniżki dla członków PTTK. Alternatywą są prywatne kwatery, pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne, których liczba w Sudetach stale rośnie. Dla osób ceniących niezależność dobrym rozwiązaniem może być nocleg w namiocie – wiele schronisk i gospodarstw udostępnia miejsce na rozbicie biwaku.

Popularne miejsca noclegowe na GSS to m.in. schroniska na Stogu Izerskim, Hali Szrenickiej, Andrzejówce, Wielkiej Sowie, Szczelińcu oraz w Międzygórzu i Jagodnej. Warto zarezerwować noclegi z wyprzedzeniem, szczególnie w sezonie letnim.

Co warto wiedzieć przed wyruszeniem na GSS?

Przed wyruszeniem na Główny Szlak Sudecki warto zapoznać się z kilkoma kluczowymi informacjami:

• przede wszystkim należy realnie ocenić własną kondycję fizyczną – trasa liczy 440 km i wymaga około 14-18 dni wędrówki;
• najlepszym okresem na przejście GSS są miesiące od czerwca do września, kiedy dni są najdłuższe, a warunki pogodowe najbardziej sprzyjające;
• warto zaopatrzyć się w dobry przewodnik oraz szczegółowe mapy;
• należy zaplanować noclegi – na trasie znajduje się około 25 schronisk PTTK oraz liczne prywatne kwatery;
• warto rozważyć wykupienie członkostwa PTTK, co zapewni zniżki na noclegi;
• trzeba pamiętać o odpowiednim ekwipunku, w tym wygodnych butach trekkingowych i lekkim plecaku;
• warto mieć przy sobie gotówkę, gdyż nie wszystkie miejsca noclegowe akceptują karty płatnicze;
• przed wyruszeniem na szlak dobrze jest zapoznać się z głównymi atrakcjami na trasie, by móc zaplanować ewentualne zwiedzanie;
• pamiętajmy też o książeczce GOT PTTK do zbierania potwierdzeń, jeśli chcemy zdobyć odznakę GSS.

Główny Szlak Sudecki to wyjątkowa trasa oferująca niezapomniane wrażenia i widoki. Wymaga dobrego przygotowania, ale nagradza pięknymi krajobrazami i satysfakcją z pokonania długodystansowego szlaku. Przejście GSS to nie tylko wyzwanie fizyczne, ale także okazja do poznania różnorodności Sudetów i ich kultury.

Fot. Główne: Arkadio13 via Wikipedia, CC BY-SA 4.0

• Wodospad Kamieńczyka. Szlak na Szrenicę
• Główny Szlak Beskidzki (GSB) – najważniejsze informacje dla turystów
• Schronisko PTTK Jagodna na Przełęczy Spalona – dojazd, piesze szlaki
• Hala Pisana. Szlakiem na Diabli Kamień
• Mały Szlak Beskidzki – opis trasy, czas przejścia, noclegi