Mała Wysoka – lokalizacja w słowackich Tatrach
Mała Wysoka, znana również jako Východná Vysoká, stanowi jeden z najbardziej charakterystycznych szczytów w głównej grani Tatr. Wierzchołek wznosi się na wysokość 2429 m n.p.m., zajmując czwarte miejsce wśród najwyższych szczytów dostępnych szlakami turystycznymi w całych Tatrach. Masyw góruje między przełęczami Polski Grzebień oraz Rohatka, przyjmując formę masywnej, tępej piramidy.
Od strony południowo-wschodniej odchodzi długa grań boczna, która skutecznie rozdziela dwie znaczące doliny – Staroleśną oraz Wielicką. Charakterystycznym elementem topografii masywu jest system bocznych grzbietów, które po rozgałęzieniu w rejonie Staroleśnego Szczytu tworzą naturalne obramowanie dla niewielkiej Doliny Sławkowskiej. Obecna nazwa szczytu ma historyczne korzenie i nawiązuje do dawnego określenia pobliskiego Staroleśnego Szczytu. Na początku XX wieku słowacką nazwę zmieniono z Malá Vysoká na obecnie używaną Východná Vysoká.
Szlak na Małą Wysoką przez Polski Grzebień ze Starego Smokowca
Szlak na Małą Wysoką ze Starego Smokowca prowadzi przez malowniczą Dolinę Wielicką, oferując różnorodne widoki i wyzwania terenowe. Całkowita długość trasy wynosi około 21 kilometrów, a jej pokonanie zajmuje około 10,5 godziny. Łączne przewyższenie sięga 1739 metrów. Początkowy odcinek trasy wiedzie z centrum Starego Smokowca w kierunku Śląskiego Domu. Pierwszy etap prowadzi asfaltową drogą przez około 20 minut. Po dotarciu do Śląskiego Domu, położonego u stóp Gerlacha, szlak wkracza w górne partie Doliny Wielickiej. Następnie trasa prowadzi obok Wielickiego Jeziora i Wielickiej Siklawy.
Za Śląskim Domem szlak wznosi się przez próg doliny, mijając po drodze Długi Staw Wielicki. Od stawu rozpoczyna się intensywniejsze podejście w kierunku Polskiego Grzebienia (2200 m n.p.m.). Końcowy fragment przed przełęczą został zabezpieczony klamrami i łańcuchami. Z przełęczy na szczyt Małej Wysokiej prowadzi żółty szlak o długości 500 metrów. Trasa pokonuje przewyższenie ponad 200 metrów i wymaga około 45 minut marszu. Początkowy odcinek zawiera ubezpieczenia w postaci łańcuchów oraz fragmenty wymagające użycia rąk do asekuracji.
Najtrudniejsze miejsca znajdują się w początkowej części podejścia szczytowego. Po pokonaniu ubezpieczonych fragmentów szlak staje się łatwiejszy technicznie, jednak należy zachować ostrożność ze względu na luźne kamienie i ekspozycję. Po zdobyciu szczytu możliwy jest powrót tą samą drogą do Starego Smokowca lub kontynuacja trasy przez przełęcz Rohatkę do Doliny Staroleśnej. Drugi wariant tworzy pętlę, która prowadzi przez Zbójnicką Chatę i kończy się w punkcie startowym po około 5 godzinach zejścia.
Szlak na Małą Wysoką przez Polski Grzebień z Łysej Polany
Szlak na Małą Wysoką z Łysej Polany prowadzi przez malowniczą Dolinę Białej Wody, oferując różnorodne widoki i wyzwania terenowe. Całkowita długość trasy wynosi około 28 kilometrów, a jej pokonanie zajmuje około 12 godzin. Łączne przewyższenie sięga 1580 metrów. Niebieski szlak rozpoczyna się za dawnym przejściem granicznym w Łysej Polanie. Pierwszy etap prowadzi wygodną, szeroką drogą wzdłuż potoku Białka. Po około dwóch godzinach marszu trasa dociera do Polany Biała Woda, skąd rozpościera się widok na Niżnie Rysy i masyw Młynarza.
Za Polaną pod Wysoką szlak wznosi się coraz bardziej stromo przez las, który stopniowo ustępuje kosodrzewinie. Po mozolnym podejściu kamienistym chodnikiem trasa dociera do Litworowego Stawu, położonego na wysokości 1860 metrów n.p.m. Od Litworowego Stawu szlak prowadzi stromym, kamienistym zboczem w kierunku Zmarzłego Stawu. Końcowy odcinek przed Polskim Grzebieniem został zabezpieczony łańcuchami, jednak nie przedstawia większych trudności technicznych.
Jak wspomniano wcześniej, krótki odcinek z Polskiego Grzebienia na szczyt Małej Wysokiej wymaga około 45 minut marszu. Zejście ze szczytu możliwe jest wyłącznie tą samą drogą do Polskiego Grzebienia. Z przełęczy można wrócić do Łysej Polany znaną trasą lub alternatywnie zejść do Doliny Wielickiej w kierunku Śląskiego Domu i zakończyć wycieczkę na Słowacji.
Panorama ze szczytu Małej Wysokiej
Ze szczytu Małej Wysokiej rozpościera się jedna z najpiękniejszych panoram w całych Tatrach, obejmująca widok na trzy główne tatrzańskie doliny:
- Dolinę Białej Wody;
- Dolinę Staroleśną;
- Dolinę Wielicką.
W kierunku wschodnim rozciąga się rozległa Dolina Staroleśna z charakterystyczną sylwetką Zbójnickiej Chaty oraz majestatycznymi szczytami Łomnicy, Durnego Szczytu i Lodowego Szczytu. Na południu dominuje masyw Gerlacha z charakterystycznym Żlebem Karczmarza, a w kierunku zachodnim widoczna jest główna grań Tatr aż po Czerwone Wierchy, z wyraźnie zarysowanymi szczytami Rysów i całej Orlej Perci. Na pierwszym planie szczególną uwagę przyciąga monumentalna sylwetka Staroleśnego Szczytu, a dalej można dostrzec charakterystyczne wierzchołki Sławkowskiego Szczytu oraz pasmo Tatr Bielskich.
Jak przygotować się do wejścia na Małą Wysoką?
Przygotowanie do wejścia na ten tatrzański szczyt wymaga kompleksowego podejścia zarówno w kwestii sprzętu, jak i kondycji fizycznej:
- niezbędne wyposażenie obejmuje solidne buty trekkingowe, odzież warstwową dostosowaną do zmiennych warunków pogodowych, plecak, kijki trekkingowe oraz mapę i kompas. Potrzebne akcesoria kupisz w sklepie sportowym Decathlon;
- kluczowe znaczenie ma odpowiednia kondycja fizyczna, którą należy budować poprzez regularne treningi kardio, takie jak bieganie czy jazda na rowerze. Szczególną uwagę warto zwrócić na wzmacnianie mięśni nóg, pleców i brzucha, wykonując ćwiczenia takie jak przysiady czy wykroki;
- przed wyruszeniem na szlak należy dokładnie sprawdzić prognozę pogody i zabrać odpowiedni zapas wody oraz żywności.
Warto również rozpocząć przygotowania kondycyjne kilka miesięcy przed planowaną wyprawą, systematycznie zwiększając intensywność treningów. Ze względu na techniczne trudności szlaku, szczególnie w jego górnej części, gdzie występują łańcuchy i ekspozycja, konieczne jest także przygotowanie mentalne i oswojenie się z wysokością.
Jaka jest najlepsza pora na zdobycie szczytu?
Najlepszą porą na zdobycie Małej Wysokiej jest okres od lipca do września, gdy szlaki są w pełni dostępne i panują najbardziej stabilne warunki pogodowe. Trasa jest oficjalnie zamknięta od 1 listopada do 31 maja ze względu na warunki zimowe i zagrożenie lawinowe. Podczas planowania wycieczki należy zwrócić szczególną uwagę na prognozę pogody, ponieważ nawet w sezonie letnim warunki mogą być zmienne.
Warto wybrać dzień z dobrą widocznością i brakiem opadów, co pozwoli bezpiecznie pokonać eksponowane odcinki szlaku oraz w pełni docenić rozległą panoramę ze szczytu. Wczesne godziny poranne są najlepsze na rozpoczęcie wędrówki, co pozwala uniknąć popołudniowych burz oraz zapewnia odpowiedni zapas czasu na bezpieczny powrót przed zmrokiem.
Mała Wysoka stanowi jeden z najbardziej charakterystycznych szczytów w słowackich Tatrach Wysokich, oferując wyjątkowe połączenie dostępności szlaku z prawdziwie wysokogórskimi wrażeniami. Trasa na szczyt, choć wymagająca fizycznie, nagradza wędrujących spektakularnymi widokami i możliwością obcowania z dziką przyrodą. Warto pamiętać, że mimo technicznej dostępności szlaku, wyprawa wymaga odpowiedniego przygotowania i szacunku dla górskiego środowiska. Zdobycie tego szczytu pozostaje niezapomnianym doświadczeniem dla każdego miłośnika górskich wędrówek.
Fot. główna: Krzysztof Dudzik-Górnicki (Wikipedia), CC BY-SA 3.0
Może Cię także zainteresować:
- Dolina Białej Wody – gdzie się znajduje, jak dojechać, opis szlaku
- Dolina Małej Zimnej Wody – perełka słowackich Tatr Wysokich
- Dolina Staroleśna – historia, szlaki, położenie. Jak się przygotować na wycieczkę?
- Jagnięcy Szczyt – szlak w Tatrach Wysokich, czas wejścia na Jahňací štít
- Mały Lodowy Szczyt – czy jest dostępny dla turystów?
